Хабаршы. Психология және социология сериясы (Nov 2015)
Қазақ әдет-ғұрыптарының күйзеліске әсер етуі. Влияние казахских народных обычаев и традиций на стресс.
Abstract
Мақала ХХІ ғасырдың дерті – күйзеліс және қазақ ұлтының тұрмысындағы кездесетін күйзеліс көріністерінің байланысын, одан шығу жолдарымен таныстыруға арналған. Күйзелістің пайда болуының жиілігі, адам денсаулығына тигізетін қорқынышты зардабы, оны қазіргі заманда қарастыруға лайықты аса көкейтесті мәселеге айналдырды. Сол себепті, бұл мақалада күйзелісті психология медицина тұрғысынан қарастырып, адамдардың стресске төзімділігін арттыруға, өмірде кездесетін ауыр жағдайларға деген дайындығын жақсартуға арналған әдістер кешені ұсынылған. Мақаланың өзіндік ерекшелігі – күйзелісті тек қана психологиямен шектемей, қазақ ұлтының тұрмысымен байланыстырып, яғни ондағы кездесетін қиыншылықтарындағы, әдет ғұрыптарындағы психологияның көрініс табуын қарастыру, халқымыздың мұң-шерін қалай төккендігімен таныстыру, олардың күйзелістен шығуға деген ықпалын зерттеу. В статье рассматривается взаимосвязь стресса и болезни ХХІ века с казахскими обычаями, связанными со стрессом, а также пути выхода из этого негативного состояния. Представлены некоторые мысли относительно положительного воздействия стресса на психи ку человека, внимание уделяется страхам, агрессиям, порождаемым стрессом, депрессией, и их негативным последствиям на здоровье человека. Эти проблемы на сегодняшний день являются наиболее актуальными и злободневными. В связи с этим в статье мы рассматриваем стресс с позиции психологии, физиологии, медицины, а также гендерные и личностные аспекты стресса. В целях повышения стрессоустойчивости мы предлагаем систему методов преодоления стресса. Ключевой идеей статьи являются не только психологические аспекты выхода из стресса, но и казахские народные обычаи, традиции и их роль в регуляции эмоционального состояния человека, пережившего стресс. Такие методы, как жоқтау / плачпричитание /жубату / утешение / и прочие способствуют выходу из стрессового состояния.
