Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi (Feb 2008)
MİLLÎ MÜCADELE YILLARINDA MARMARA BÖLGESİNDE FAALİYET GÖSTEREN, MÜFREZELER, MİLİS KUVVETLERİVE ÇETELER 1918–1922
Abstract
Mondros Mütarekesi’nin imza edilmesiyle birlikte, Mütareke hükümlerine dayanarak İtilaf Devletleri Anadolu’yu işgale başlamışlardır. Mütareke ile birlikte ülkede asayişgiderek bozulmuştur. Asayişin bozuk olmasınedeniyle de ülke genelinde özellikle de Marmara Bölgesi’nde çete hareketlerinin önü açılmış, Rum ve Ermeni çetelerinin Müslüman-Türk tebaaya yaptıklarımezalim dayanılmaz bir hal almıştır. Rum çeteleri “Megali İdea” etrafında siyasî emeller peşinde koşmuşlar ve İstanbul merkezli bir Bizans-Yunan İmparatorluğu’nun oluşmasıiçin büyük çaba göstermişlerdir. Bu hedefleri doğrultusunda Ermeni çeteleri ile de işbirliği içerisinde olmuşlardır. Gerek İngilizler gerekse de Patrikhane ile Yunanlılar Rum ve Ermeni çetelerinin kurulması, silah ve cephane ihtiyaçlarının karşılanmasıhususlarında azamî destek sağlamışlardır. Rum ve Ermeni çeteleri Marmara Bölgesi’nde Müslüman-Türk köylerini basmışlar, halkın para ve değerli eşyalarınıgasp etmişler, evleri yakıp yıkmışlardır. Yine, birçok Müslümanıkatletmişler, pek çok kadın ve kıza da tecavüz etmişlerdir. Rum ve Ermeni çetelerinin zulümleri neticesinde bölgede yaşayan halk, Karakol Cemiyeti ve Trakya-Paşaeli Cemiyeti gibi teşkilatların teşvikleri ve yardımlarıyla millî milis kuvvetleri oluşturmak suretiyle Rum ve Ermeni çetelerinin zulümlerinden korunmaya çalışmışlardır. Oluşturulan milis kuvvetleri bölge halkınıRum ve Ermeni çetelerinden korumuş, birçok Rum ve Ermeni çetesinin de imhasına muvaffak olmuştur. Bu milis kuvvet ve müfrezeleri, düşman silah depolarına yaptıklarıbaskınlardan elde ettikleri silahlarıAnadolu’ya göndermek suretiyle Anadolu’da yürütülen Kuvâ-yıMilliye Hareketi’ne önemli oranda destek vermişlerdir. Yine bu milis kuvvet ve müfrezeleri Anadolu’ya girişve çıkışların kontrol altında tutulmasıve Kuvâ-yıMilliye Hareketi’ne katılacak olan subay ve gönüllülerin güvenli bir şekilde Anadolu’ya geçişlerinin sağlanabilmesi noktasında da büyük hizmetler yapmışlardır. Bu milis kuvvet ve müfrezeleri, çalışmalarıboyunca Kuvâ-yıMilliye, daha sonrasında da Ankara Hükümeti ile sıkıilişkiler içerisinde olmuşlardır. Zaten bu milis kuvvet ve müfrezelerinin bir kısmıKuvâ-yıMilliye Hareketi’nin çabasıyla oluşturulmuştur. Milis kuvvet ve müfrezeleri, Marmara Bölgesi’nde Rum ve Ermeni çetelerine ve işgal kuvvetlerine karşıkararlıbir mücadele sergilemiş, Millî Mücadele’nin başarıya ulaşmasına önemli katkısağlamışlardır.
