Zróżnicowanie formalne przekładów Koranu

Abstract

W artykule podjęto zagadnienie przekładu Koranu na języki niekanoniczne. Zwrócono przy tym uwagę na ich zróżnicowanie formalne, zgodne z teorią idżazu. Skoncentrowano się na tłumaczeniach świętej Księgi islamu na język polski i starano się pokazać ich związek z ortodoksją. Wskazano zatem zgodność z doktryną islamu tatarskich tefsirów, a także oryginalność i odejście od niej w przypadku katechizmu Józefa Sobolewskiego pt. „Wykład wiary machometańskiej czyli iślamskiej…”. Innym ważnym wnioskiem wynikającym z zestawienia tłumaczeń Koranu na język polski jest stwierdzenie, że zarówno najstarszy przekład, tj. tatarski tefsir (2. poł. XVI w.), jak i oba przekłady młodsze, czyli Święty Koran Ruchu Ahmadiyya (1990) oraz Koran w przekładzie polskim Jarosława Surdela (2011), mają status i akceptowaną przez dogmatykę islamu formę… tafsirów, to znaczy ‘wyjaśnień, objaśnień, wykładni’ arabskiego oryginału Świętej Księgi w języku polskim. Różnica dotyczy jedynie strony formalnej: rękopiśmienny tefsir Tatarów litewsko-polskich zachowuje klasyczną formę przekładu interlinearnego, natomiast przekłady z XX w. mają równoległy układ oryginalnego tekstu arabskiego oraz przekładowego – polskiego.

Keywords

• koran
• przekład
• tefsir
• tatarzy wielkiego księstwa litewskiego