Fırat Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi (Dec 2021)
KUR’AN’DA MÜŞRİKLERE BİR ELEŞTİRİ OLARAK HAYATIN SADECE ZÂHİRİNE ODAKLANMAK
Abstract
Kur’an’da müşrikler birçok konuyla birlikte dünya hayatının sadece zâhirine odaklanarak dünyevileşmeleri, hakikatten uzaklaşmaları, güç peşinde koşmaları, hayatı sadece insanın kararları, sebep-sonuç ilişkileri içinde zâhiri boyutuyla anladıkları için de eleştirilmektedir. Bu çalışmada müşriklerin zikredilen konularda eleştirilmeleri tefsir kaynakları temelinde er-Rûm 1-10. ve en-Necm 29-30. âyetler bağlamında ele alınacaktır. Elde edilen bilgilerle müşriklerin söz konusu yanlışlarının açıklanmasıyla birlikte modern dönemde yaygınlaşan ilahî hakikatleri dikkate almayan dünyevileşme merkezli algıya ve bazı konuların isabetsiz te’vil edilmesine de değinilecektir. Mekke döneminde Mecûsî Farslıların, Hıristiyan Rumlara galip gelmesi üzerine müşrikler sahabilere “Biz de sizi yenecek ve dininizi yok edeceğiz” demişlerdi. er-Rûm sûresi 1-10. âyetlerde Allah’ın yardımıyla Rumların zafer kazanacakları, bunun Allah’ın mutlaka gerçekleşecek va’di olduğu ve yalnızca Allah’ın takdirinin olacağı gibi konular vurgulanarak sahabiler takviye edilirken, müşrik zihniyet de farklı açılardan eleştirilmiştir. İlgili âyetlerden ve müfessirlerin izahlarından hayatın bir zâhir bir de bâtını olduğu, bilgili ve akıllı geçinen ancak tüm derdi dünya menfaatleri olan müşriklerin, aslında çok dar bir ufka sahip oldukları anlaşılmaktadır. Bu âyetler bağlamında hayatın akışının Allah’ın kontrolünde olması, va’dinin gerçekliği, insanın yaratılış gayesi, günahlarından dolayı inkâr eden bazı kavimlerin helak edilmesi ve âhirete iman gibi konuların hayatın bâtınını oluşturduğu görülmektedir.
