Düzce Üniversitesi Bilim ve Teknoloji Dergisi (Jan 2020)
Ti6Al4V Malzemesinin Frezelenmesinde Takım Titreşiminin Yüzey Pürüzlülüğüne Etkisinin İncelenmesi
Abstract
Talaşı imalatta önemli bir alan olan frezeleme işlemleri çok yönlü bir imalat biçimi olup endüstride oldukça yaygın olarak kullanılmaktadır. Frezeleme işleminin istenilen hassasiyetle yapılamaması malzeme üzerinde bazı mekanik sorunlara ve hatta malzeme kayıplarına yol açmaktadır. Ekonomik değeri yüksek olan malzemenin atıl duruma gelmesi zaman, para ve iş gücü kaybına neden olmaktadır. Hata tespit ve tahmini, ürün kalitesini yükseltmek, kullanılan malzeme masraflarını azaltmak ve zamandan tasarruf sağlamak için önemli bir işleve sahiptir. Yapılan bu çalışmada, frezeleme işlemi sırasında, kesici takımda oluşan mekanik titreşimlerin yüzey kalitesi üzerindeki etkileri deneysel olarak incelenmiştir. Yapılan testlerde titanyum (Ti6Al4V) iş parçası kullanılmıştır. Test parametreleri, 4 farklı seviyede kesme hızı (Vc m/dk), 4 farklı seviyede ilerleme oranı (f mm/diş) ve sabit kesme derinliği (ap/mm) alınarak tam faktöriyel yöntemi ile belirlenmiştir. Testlerden elde edilen ortalama yüzey pürüzlülüğü değerleri için regresyon analizleri yapılmıştır. Sonuçlar incelendiğinde, titreşimin ve ilerleme oranının artışı ile ortalama yüzey pürüzlülük değerlerinin arttığı gözlemlenmiştir. Bu durum kesici takımda oluşan titreşimin kesilen iş parçası yüzey pürüzlülüğü üzerinde önemli bir etkisi olduğunu açıkça ortaya koymaktadır. Kesme hızı ve ilerleme oranı miktarlarına göre; yüzey pürüzlülük değeri aralığı 0,33-0,66 µm aralığında değişim göstermiştir. Yüzey pürüzlülük değerlerinin en küçüğü, ilerleme hızının en az olduğu değerlerde görülmüştür. En büyük Ra değeri ilerlemenin en fazla olduğu değerlerde elde edilmiştir. Kesme hızının 50 m/dk, ilerleme hızının 0,10 mm/diş parametreli test yapılırken kesici takımın deforme olduğu görülmüştür. Bu durumun yüzey pürüzlülük değerlerini olumsuz yönde etkilediği düşünülmektedir.
Keywords