مدیریت آب و آبیاری (Jun 2023)

ارزیابی تغییرات مکانی و زمانی کیفیت آب رودخانه بابلرود با استفاده از شاخص‌های کیفیت آب IRWQIsc، NSFWQI و CCME

  • علیرضا شاکر دنیوی,
  • پوریا چلویان,
  • علی مریدی,
  • رضا خلیلی

DOI
https://doi.org/10.22059/jwim.2023.355688.1056
Journal volume & issue
Vol. 13, no. 2
pp. 551 – 563

Abstract

Read online

آب، یکی از مهم‌ترین عناصر موجود در جهان، جهت ادامه حیات موجودات زنده شناخته می‌شود و سلامت منابع آبی به‌ویژه آب سطحی، عامل کلیدی و تعیین‌کننده سلامت و پایداری اکوسیستم‌های آبی است. رودخانه‌ها از مهم‌ترین منابع آب سطحی هستند که در سال‌های اخیر با توجه به افزایش جمعیت، فعالیت‌های صنعتی و کشاورزی و تخلیه پساب‌ها به‌شدت تحت تأثیر آلودگی قرار گرفته‌اند. شاخص‌های کیفیت آب (WQI) یک ابزار پرکاربرد برای ارزیابی کیفی آب رودخانه‌ها و سایر منابع آبی می‌باشند. در این پژوهش به‌منظور ارزیابی کیفیت آب رودخانه بابلرود، از سه ایستگاه در طول یک سال آبی (مهرماه 1398 تا شهریورماه 1399) نمونه‌برداری انجام شد و پارامترهای کیفی با استفاده از سه شاخص، کیفیت آب سطحی ایران (IRWQIsc)، کیفیت آب بنیاد ملی بهداشت (NSFWQI) و کیفیت آب کانادا (CCME WQI) مورد تجزیه ‌و تحلیل قرار گرفتد. استفاده از این سه شاخص یک رویکرد جامع برای ارزیابی و مدیریت کیفیت آب فراهم می‌کند تا امکان درک بهتر سلامت و پایداری منابع آب را در اختیار ما قرار دهند. براساس نتایج، مقادیر شاخص IRWQISC بین 50 تا 9/78، شاخص NSFWQI بین 57 تا 73 و شاخص CCME WQI بین 31 تا 38 قرار دارد که نشان‌دهنده کیفیت متوسط و ضعیف آب رودخانه، به‌ویژه در پایین‌دست رودخانه است. از عوامل اصلی کیفیت پایین آب، ورود آلاینده‌ها از مناطق مسکونی و کشاورزی، فعالیت‌های کنترل‌نشده انسانی و تغییر کاربری اراضی به این رودخانه است.

Keywords