Ana Dili Eğitimi Dergisi (Jan 2019)

1980-2008 Yılları Arasında Yazılmış Yerli Çocuk Tiyatrosu Metinlerinin Söz Varlığı Açısından İncelenmesi

  • Erhan ŞEN

DOI
https://doi.org/10.16916/aded.460754
Journal volume & issue
Vol. 7, no. 1
pp. 79 – 93

Abstract

Read online

Çocuklara seslenen yazınsal türlerin incelenmesinde yapılacak öncelikle çalışmalardan biri söz varlığına dönük değerlendirmelerdir. Bu çalışmada da 1980-2008 yılları arasında yazılmış yerli çocuk tiyatrosu metinlerindeki söz varlığı öğeleri (sözcükler, özel adlar, ikilemeler, deyimler, atasözleri) belirlenmeye çalışılmıştır. Nitel araştırma yöntemine dayalı bu çalışmada verilerin çözümlenmesi için içerik çözümlemesinden yararlanılmıştır. Çalışmada 100 yerli çocuk tiyatrosu metni incelenerek 100.000 sözcüklük bir havuz oluşturulmuştur. Bu sözcük havuzunda belirlenen farklı sözcük sayısı 7264’tür. Söz varlığı öğelerinden özel adlar en fazla sıklığa sahipken atasözlerinin sıklık düzeylerinin en alt düzeyde olduğu görülmüştür. Ancak bazı araştırmaların bulgularıyla karşılaştırıldığında bu metinlerin atasözü kullanımı yönünden yeterli bir sıklığa sahip olduğu söylenebilir. Geleneksel anlatılardaki karakterleri ve ulusal geçmişle ilgili kimlik, kurum ve mekânları simgeleyen özel adlar bu metinlerde önemli bir sıklık düzeyine sahiptir. İkilemeler yönünden ise bu metinlerde çocuk tiyatrosu çalışmalarının temel amacını yansıtan bir seçimin egemen olduğu söylenebilir. Dayanışmanın önemini vurgulayan ya da birlikte güçlüklerin üstesinden gelme iletisini içeren ikilemelerin sıklık düzeyinin yüksek olduğu görülmüştür.

Keywords