بررسی تاثیر مدیریت دانش و سرمایه‌های فکری در کسب مزیت رقابتی و اولویت‌بندی آن به روش AHP (مورد مطالعه: شرکت بیمه ایران)

Abstract

هدف: هدف این تحقیق بررسی تاثیر مدیریت دانش و سرمایه‌های فکری در کسب مزیت رقابتی و اولویت‌بندی آن به روش AHP در شرکت بیمه ایران می‌باشد.روش‌شناسی: روش ﺗﺤﻘﯿﻖ حاضر از ﻧﻮع ﺗﻮﺻﯿﻔﯽ- ﭘﯿﻤﺎﯾﺸﯽ اﺳﺖ. برای جمع‌آوری داده‌ها، از روش کتابخانه‌ای (مطالعه اسناد و مدارک) و روش میدانی (پرسشنامه) استفاده شد. جامعه آماری این تحقیق از کارکنان شرکت بیمه ایران به تعداد 3000 نفر انتخاب شدند. برای تعیین اندازه نمونه آماری از جدول مورگان استفاده گردید که با توجه به حجم جامعه آماری، تعداد نمونه آماری 341 نفر برآورد شد. مقدار آلفای کرونباخ برای متغیرهای مدیریت دانش، سرمایه فکریو مزیت رقابتی به ترتیب 956/0، 926/٠ و 250/1 بدست آمد که بیانگر قابلیت اعتماد بالای پرسشنامه‌ها است. فرضیه‌های پژوهش نیز با استفاده از مدل معادلات ساختاری و نرم‌افزارهای lisrel و Spss مورد بررسی قرار گرفته و همه فرضیه‌‌ها تأیید شدند.نتایج: ﻧﺘﺎﯾﺞ بدست آمده از ﺗﺠﺰﯾﻪ و ﺗﺤﻠﯿﻞ داده‌ﻫﺎی آﻣﺎری در ﺳﻄﺢ ﻣﻌﻨﯽ‌داری 05/0، ﺑﯿﺎﻧﮕﺮ وﺟﻮد تاثیر مدیریت دانش و سرمایه‌های فکری در کسب مزیت رقابتی می‌باشد. نتیجه اولویت‌بندی نیز بیانگر این است که توزیع دانش با وزن 0.246 بیشترین تاثیر را در بین ابعاد مدیریت دانش دارد و نگهداری دانش با وزن 0.119 کم‌ترین تاثیر را دارد. همچنین سرمایه رابطه‌ای با وزن 0.210 بیشترین تاثیر را در بین ابعاد سرمایه فکری و سرمایه سازمانی با وزن 0.130 کم‌ترین تاثیر را دارد.ابعاد سرمایه فکری با اشتراک دانش ارتباط مستقیم و معناداری داشته و سرمایه فکری ارتباط معناداری با اشتراک دانش دارد. به علاوه، سرمایه فکری منجر به بهبود اشتراک دانش کارکنان می‌شود. ﻧﺘﺎﻳﺞ آزﻣﻮن فرضیه‌ها ﺣﺎﻛﻲ از ﺗﺎﻳﻴﺪ راﺑﻄﻪ ﻣﺜﺒﺖ و ﻣﻌﻨﺎدارى ﺑﻴﻦ ﺳﺮﻣﺎﻳﻪ ﻓﻜﺮى و ﻣﺰﻳﺖ رﻗﺎﺑﺘﻲ ﻣﻲ‌ﺑﺎﺷﺪ؛ بدین معنی که متغیر مدیریت داﻧﺶ ﺑﺮ ﻛﺴﺐ ﻣﺰﻳﺖ رﻗﺎﺑﺘﻰ در شرکت بیمه ایران تاثیر مثبت و معنی‌داری می‌‌گذارد.نتیجه‌گیری: سازمان‌های برخوردار از مدیریت سرمایه فکری اصولاً عملکرد بهتری نیز دارند.لذا، سازمان‌ها باید تلاش بیشترى در جهت ایجاد تمایل و توانمند ساختن کارکنان خود براى به اشتراک‌گذارى دانش و کسب مزایای رقابتی انجام دهند. توسعه و بهبود سرمایه اجتماعی، سرمایه فکری و مدیریت دانش در سازمان، نه تنها مستلزم بهبود ارتباطات و تعاملات مبتنی بر اعتماد میان اعضای سازمان بوده، بلکه نیازمند ساختار و فناوری مطلوب و مناسب هر سازمان است. بنابراین، سرمایه اجتماعی می‌تواند به عنوان یکی از قابلیت‌های سازمان به‌شمار آید و در خلق و تسهیم دانش موجود در سرمایه‌های فکری و مدیریت دانش سازمان کمک بسیار نماید.

Keywords

• مدیریت دانش
• سرمایه فکری
• مزیت رقابتی
• عملکرد سازمان
• شرکت بیمه ایران