Turkish History Education Journal (Apr 2018)

ORTAOKUL ÖĞRENCİLERİNİN MİLLET KAVRAMINA İLİŞKİN METAFORİK ALGILARI

  • Muzaffer ÇATAK,
  • Çağlar YILDIZ

DOI
https://doi.org/10.17497/tuhed.321811
Journal volume & issue
Vol. 7, no. 1
pp. 17 – 42

Abstract

Read online

Araştırma 2016-2017 eğitim-öğretim yılının ikinci döneminde, Siirt il merkezindeki bir ortaokulda öğrenim gören 148 öğrenci ile gerçekleştirilmiştir. Bu çalışmada, nitel araştırma desenlerinden “olgubilim deseni” kullanılmıştır. Örneklemin belirlenmesinde seçkisiz olmayan örnekleme yöntemlerinden ölçüt örnekleme kullanılmıştır. Ölçüt olarak Türk, Arap, Kürt kökenli öğrencilerin öğrenim gördüğü bir okul seçilmiştir. Verilerin toplanmasında öğrencilerinin “millet” kavramına ilişkin algılarını belirlemek amacıyla, öğrencilere “Millet…a/e benzer. Çünkü …” ifadesinin yer aldığı bir form kullanılmıştır. Çalışmanın amacı, Güneydoğu Anadolu Bölgesindeki farklı etnik grupların bulunduğu bir okulda öğrencilerin genel olarak millet kavramına ilişkin metaforik algılarının belirlenerek incelenmesidir. Öğrencilerden 118 metafor elde edilerek, metaforlar 8 kavramsal kategoriye ayrılmıştır. En yüksek frekansa sahip olan metaforlar, vatan (f=16) ve aile (f=14) olarak görülmektedir. Öğrencilerin “millet” kavramına çoğunluk olarak “vatan” kavramını cevap olarak vermesi olumlu olarak değerlendirilmektedir. Kategorilere bakıldığında öğrenciler tarafından en fazla birlik ve manevi birlik; en az ise kültür ve bağımsızlığın değerlendirildiği; milleti oluşturan ülkü unsuruna ise hemen hemen hiç değinilmediği görülmektedir. Farklı etnik unsura sahip olan öğrencilerin millet kavramına ilişkin yorumlamada kavram eksiklikleri olmasına rağmen, öğrencilerin millet kavramını etnik ayrım yapmaksızın oluşturdukları görülmektedir. 148(%100) öğrenciden 118(% 80)’i millet kavramı ile ilişkili olan ilgili forma yanıt vermiş olmasına rağmen, öğrencilerin 30’u yani %20’si ise forma hiç cevap vermemiştir. Yüzde 20 oranı yüksek bir oran olup, millet kavramını bu oranlar dâhilinde değerlendirilecek olunursa, çalışma grubundaki öğrencilerin millet kavramına yönelik kazanım yeterliliklerinin düşük olduğu söylenebilir.

Keywords