نقش چابهار و منطقه ویژه اقتصادی آن در توسعه سکونتگاه های پیراشهری

Abstract

امروزه مناطق آزاد به‌عنوان پدیده­ای فراگیر و ابزاری برای تحقق راهبرد­های توسعه موردتوجه قرارگرفته‌اند. هدف از ایجاد این‌گونه مناطق، فراهم کردن شرایط مناسب برای افزایش تولید، ایجاد اشتغال و رشد رفاه اقتصادی مناطق و روستا­های پیراشهری می­باشد. لذا هدف از پژوهش حاضر، اثرات جایگاه شهر چابهار با محوریت منطقه ویژه اقتصادی در توسعه اقتصادی و کالبدی-فیزیکی روستا­های پیراشهری می­باشد. روش تحقیق این پژوهش تحلیلی است. جمع­آوری داده­ها نیز به دو روش اسنادی و میدانی (پرسشنامه) صورت گرفته است. جهت تجزیه‌وتحلیل اطلاعات نیز از نرم‌افزارهای SPSS، Expert choice و مدل ELECTRE انجام‌گرفته است. نتایج آزمون تی تک­نمونه­ای نشان داد، شهر چابهار با محوریت (منطقه ویژه اقتصادی) بر توسعه اقتصادی و کالبدی روستا­های پیراشهری با اطمینان 95 درصد ازلحاظ آماری اثرگذار می­باشد. همچنین نتایج آزمون همبستگی اسپیرمن با توجه به سطح معناداری 000/0، گویای رابطه معناداری بین توسعه اقتصادی-کالبدی روستا­های پیراشهری و شهر چابهار با محوریت منطقه ویژه اقتصادی می­باشد. در ادامه نیز یافته­های حاصل از تعیین وزن شاخص­ها با استفاده از روش نرم‌افزار Expert choice نشان داد، شاخص­های اشتغال و درآمد با وزن به‌دست‌آمده 226/0، بالاترین رتبه و شاخص خدمات با وزن به‌دست‌آمده 053/0، پایین­ترین رتبه را در توسعه اقتصادی و کالبدی روستا­های پیراشهری داشته باشند. نتایج مدل ELECTRE نشان داد که در بین روستا­های پیراشهری، روستا­های تیس و مرادآباد بیشترین میزان تأثیر اقتصادی و کالبدی را از شهر چابهار با تأکید بر منطقه ویژه اقتصادی را به خود اختصاص داده­اند

Keywords

• منطقه ویژه اقتصادی
• توسعه
• روستاهای پیراشهری
• چابهار