Pediatria i Medycyna Rodzinna (Sep 2010)
Żylna choroba zakrzepowo-zatorowa w populacji dziecięcej – czynniki ryzyka, profilaktyka i leczenie
Abstract
W ostatnich kilkunastu latach wzrosła zapadalność na zakrzepicę w populacji dziecięcej. Wiąże się to ze zwiększoną przeżywalnością chorych na ciężkie choroby, które stanowią duże czynniki ryzyka wystąpienia zakrzepicy u dzieci, czyli nowotwory, choroby układowe, zakażenia, wady serca, urazy i inne. Nie bez znaczenia pozostają działania lecznicze w tych chorobach, a zwłaszcza szeroko stosowana kaniulacja naczyń centralnych, która jest najczęstszą przyczyną zakrzepicy w młodym wieku. Ponieważ zakrzepica u dzieci niezwykle rzadko ma charakter idiopatyczny, należy dążyć do wykrycia jej przyczyny i wyeliminowania. Uważa się, że tak jak u dorosłych rolę w patogenezie zakrzepicy dziecięcej mogą odgrywać wrodzone nieprawidłowości składu osocza zwiększające ryzyko wystąpienia choroby zakrzepowej, zwane wrodzonymi trombofiliami, które również należy uwzględnić w przebiegu diagnostyki. W wyniku wzrostu zapadalności dzieci na tę chorobę zwiększono ilość badań nad tym problemem, a tym samy poszerzyła się wiedza w tym zakresie. W dotychczasowych badaniach stwierdzono liczne różnice między zakrzepicą dziecięcą i zakrzepicą dorosłych. U dzieci zapadalność na tę chorobę jest zdecydowanie mniejsza w porównaniu z populacją dorosłych. Inna jest też częstość występowania poszczególnych postaci klinicznych choroby. W wieku rozwojowym, a zwłaszcza noworodkowym i niemowlęcym, zmienne są stężenie i aktywność poszczególnych osoczowych czynników krzepnięcia, co ma wpływ na wartości norm badań laboratoryjnych układu krzepnięcia. Również farmakokinetyka leków przeciwzakrzepowych i odpowiedź na leczenie różnią się od obserwowanych w populacji dorosłych. Wymaga to od lekarza dużej uwagi w interpretacji badań oraz odpowiedniej modyfikacji dawek stosowanych leków. Najczęściej stosowanymi lekami są heparyny, leki antykoagulacyjne oraz leki trombolityczne. Wytyczne leczenia zakrzepicy u dzieci nie obejmują całości problemu i właściwe poprowadzenie leczenia opiera się przede wszystkim na doświadczeniu klinicznym lekarza opiekującego się pacjentem.
