Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi (Dec 2024)
YAZILI BASINDA 31 MART 2024 YEREL SEÇİM SONUÇLARININ SÖYLEM ANALİZİ
Abstract
ÖZ: Kitle iletişim araçlarından biri olan gazeteler, toplumun günlük haber alma ihtiyacını karşılarken bağlı olduğu sermaye veya egemen güç üzerinden ideoloji üretir ve aktarır. Bu nedenle bir gazetede hangi konunun haber yapılacağı, haberin nasıl sunulacağı iktidarın söylemleri ile doğru orantılıdır. İdeolojilerin söylemlerde gizli olduğunu ileri süren ve nitel araştırma yöntemlerinden biri olan van Dijk modelinin yöntem olarak belirlendiği bu çalışmanın amacı; yazılı basının 31 Mart 2024 yerel seçim sonuçlarını ileti olarak nasıl ürettiği, şekillendirdiği ve aktardığını ortaya koymaktır. Bu kapsamda haberlerde yer alan söylemlerin ideolojik olarak nasıl üretildiğini ortaya koyabilmek için söylemde ileti rolünü üstlenen ve araştırmaya dahil edilen 20 adet ulusal gazetenin 1 Nisan 2024 tarihli ilk sayfalarındaki; mizanpaj, haber hiyerarşisi, başlıklar, görsel ögeler, kelimeler gibi unsurlar mercek altına alınarak ileticiye aktarılan veya aktarılmak istenen ideolojik çerçevenin tespiti amaçlanmaktadır. 31 Mart 2024 yerel seçim sonuçlarını önemli kılan ve incelenmesi açısından ilgi çekici boyuta taşıyan asıl sebep, seçim sonuçlarıdır. Sürpriz seçim sonuçlarının farklı ideolojilere sahip gazetelerde haber dili ve haber söylemi olarak nasıl değerlendirildiği de çalışmanın kapsamındadır. Çalışmada mümkün olduğunca fazla gazeteyi araştırma kapsamına dahil edebilmek amaçlanmıştır. Ancak sayfa sınırlılıkları gereği araştırma, incelenen gazetelerin sürmanşet ve manşet haberleri ile sınırlı tutulmuştur. ABSTRACT: Newspapers, one of the mass media tools, produce and transmit ideology through the capital or dominant power to which they are affiliated, while meeting the society's daily need for news. For this reason, what topic will be covered in a newspaper and how the news will be presented are directly proportional to the discourses of the government. The aim of this study, in which the van Dijk model, which is one of the qualitative research methods and claims that ideologies are hidden in discourses, was determined as the method; The aim of this study is to reveal how the print media produced, shaped and conveyed the results of the 31 March 2024 local elections as a message. In this context, in order to reveal how the discourses in the news are ideologically produced, on the first pages of 20 national newspapers dated April 1, 2024, which took on the role of message in the discourse and were included in the research; Elements such as layout, news hierarchy, headlines, visual elements and words are examined and the aim is to determine the ideological framework that is conveyed or intended to be conveyed to the transmitter. The main reason that makes the local election results of March 31, 2024 important and interesting to examine is the election results. How the surprise election results are evaluated as news language and news discourse in newspapers with different ideologies is also within the scope of the study. The aim of the study was to include as many newspapers as possible within the scope of the research. However, due to page limitations, the research was limited to the headline and headline news of the newspapers examined.
Keywords