Pizhūhish dar Bihdāsht-i Muḥīṭ. (Mar 2015)

بررسی کارایی نانولوله کربن چند جداره و خاکستر حاصل از زائدات درخت خرما در حذف رنگ از فاضلاب نساجی

  • حسین علیدادی,
  • حسن کریمیان,
  • ادریس بذرافشان,
  • علی اصغر نجف پور,
  • شهربانو رافع

DOI
https://doi.org/10.22038/jreh.2015.4213
Journal volume & issue
Vol. 1, no. 1
pp. 10 – 19

Abstract

Read online

زمینه و هدف: یکی از مصارف مهم مواد رنگی در صنعت نساجی است که حدود 75 درصد مواد رنگی تولید شده در جهان در رنگرزی کالاهای نساجی، چرم و کاغذ به کار می‌رود. رنگ‌ها به دلیل ساختار پیچیده‌ اغلب پایدار و مقاوم به تجزیه بیولوژیک بوده و سمی، سرطان‌زا و جهش‌زا و می‌توانند باعث آلرژی و مشکلات پوستی در انسان شوند. این مطالعه با هدف بررسی کارایی نانو لوله کربن چند جداره و خاکستر خرما در حذف رنگ از فاضلاب نساجی بافت بلوچ شهرستان ایرانشهر در سال 1391 انجام شد. مواد و روش ها : این مطالعه یک پژوهش کاربردی است که به صورت تجربی بر روی فاضلاب نساجی با غلظت رنگ 20 میلی‌گرم در لیتر انجام و اثر متغیرهای غلظت نانو لوله کربن چند جداره و خاکستر حاصل از زائدات خرما، زمان‌های 30، 60، 90، 120 و 150دقیقه وpH های 3، 5 ،7، 9 و 11 بر کارایی حذف رنگ بررسی شد. غلظت رنگ در نمونه‌های مختلف با استفاده از اسپکتروفتومتر در طول موج 525 نانومتر قرائت شد. یافته ها : مقادیر حذف رنگ با جاذب نانو لوله کربن چند جداره در pHهای 3، 5، 7، 9، و 11 برای غلظت رنگ 20 میلی‌گرم در لیتر و 05/0 گرم در لیتر نانو لوله کربن در زمان 180 دقیقه به ترتیب 5/85، 4/93، 4/88، 3/81 و 3/75 درصد و برای جاذب خاکستر خرما در زمان‌های مذکور به ترتیب 88، 8/92، 96، 2/92 و 7/88 درصد بدست آمد. همچنین میزان جذب رنگ توسط نانو لوله کربن چند جداره به ترتیب 1710، 1868، 1769، 1626، 1506 میلی‌گرم در گرم جاذب و برای خاکستر خرما 1763، 1857، 1921، 1844 و 1775 میلی‌گرم در گرم جاذب بودت. ایزوترم جذب برای دو جاذب منطبق با مدل لانگمیر (876/0 R2= نانو لوله کربن چند جداره و980/0R2= خاکستر خرما ) بود . بیشترین مقدار حذف COD جاذب نانو لوله کربن چند جداره در pH=5، غلظت جاذب 05/0 و زمان تماس 180 دقیقه 4/73 درصد و برای خاکستر خرما در pH=7 و غلظت جاذب 05/0 و زمان تماس 180 دقیقه 6/70 درصد بدست آمد. نتیجه گیری: بر اساس نتایج بدست آمده میزان حذف رنگ از فاضلاب نساجی با افزایش زمان واکنش، جرم جاذب افزایش می‌یابد و همچنین میزان حذف رنگ و حذف COD توسط نانو لوله کربن چند جداره و خاکستر خرمادر حد مطلوبی بوده ولی کارایی نانو لوله کربن چند جداره در pH اسیدی و کارایی خاکستر خرما در pHخنثی بیشتر می‌باشد. به نظر می رسد با توجه به فراوانی زائدات خرما، استفاده از خاکستر خرما در حذف آلاینده‌های زیست محیطی مقرون به صرفه‌تر است .

Keywords