کاربرد نظریة عدم‌انطباق در تحلیل ترجمة گفتمان‌نمای "و" در پیکره‌های موازی: مطالعه‌ای موردی در ترجمة همزمان ‌در ایران

Abstract

هدف این مطالعة اکتشافی تجزیه و تحلیل و بررسی نظام روابط انسجامی در تعاملات بین فرهنگی در گسترة ترجمة همزمان است و برای رسیدن به این هدف، ابعاد استفاده از نظریة گفتمان‌شناختی عدم‌انطباق در روش‌ها و راهبردهای ترجمه‌ای فراوان‌ترین، پیچیده‌ترین، عام‌ترین، و در عین حال از نظر ظاهری ساده‌ترین گفتمان‌نمای "و"مطالعه گردید. روش مطالعه ترکیب تحلیل گفتمان و مطالعات ترجمه با بهره‌برداری از داده‌های برگرفته از پیکره‌های موازی در حوزة ترجمة همزمان بود. از الگوی گفتمان‌نمای محمدی و دهقان (‌‌20۲۰) برای تشخیص و علامت‌گذاری گفتمان‌نماها استفاده شد. پیکرة مطالعه (حدود ۳۵ هزار کلمه) برگرفته از سه سخنرانی به زبان فارسی و ترجمة همزمان آن‌ها به زبان انگلیسی بود. نتیجة مطالعه نشان‌داد که مترجم در بیش از 73 درصد موارد از راهبردهای نظریة عدم انطباق استفاده کرده است و کاربرد این نظریه دارای دو وجه تغییر و حذف در فرایند ترجمه همزمان می‌باشد. بدین ترتیب که مترجم در فرایند رمزگذاری اطلاعات در زبان انگلیسی در ۳۵ درصد موارد از راهبرد تغییر این گفتمان‌نما به دیگر گفتمان‌نماها استفاده نموده است. علاوه بر این، در ۳۸ درصد موارد هم به راهبرد حذف متوسل شده است. و در ۲۸ درصد موارد هم از این دو راهبرد استفاده نشده است. علل مختلف این یافته‌‌ها تجزیه و تحلیل گردید و کاربردهای گوناگون آموزشی، پژوهشی، و اجرایی پیشنهاد شد.

Keywords

• عدم
• انطباق
• تحلیل
• گفتماننما
• واو
• ترجمه