تربیت اسلامی (Mar 2019)
بازخوانی داستانهای مثنوی بر مبنای مؤلفههای تفکر فلسفی و تدوین راهنمای داستانها برای استفاده در اجتماع پژوهشی
Abstract
پژوهش حاضر با هدف بررسی و تحلیل محتوای داستانهای مثنوی بر مبنای نظریۀ لیپمن دربارۀ تفکر فلسفی انجام شد. در این راستا، با کاربرد روش تحلیل محتوای استقرایی، مؤلفههای تفکر فلسفی از آثار لیپمن استخراج و سازماندهی شد. پس از مطالعۀ آثار لیپمن ابعاد تفکر فلسفی به سه بعد تفکر انتقادی، خلاق و مراقبتی تقسیم گردید و به هریک از این ابعاد مؤلفههایی اختصاص داده شد. در بخش دوم، به کمک روش تحلیل محتوای قیاسی و با توجه به چارچوب نظری فراهمشده در بخش نخست، مؤلفههای تفکر فلسفی در دو داستان منتخب از مثنوی شناسایی و تحلیل شد. یافتههای پژوهش نشان داد هر دو داستان بهدلیل آنکه دارای مؤلفههایی در زمینۀ ابعاد گوناگون تفکر فلسفی هستند، توانایی مناسبی در پرورش این نوع تفکر دارند. سرانجام برای کاربردیکردن داستانها در اجتماع پژوهشی، برای هر داستان راهنمایی آموزشی در دو بخشِ طرح بحث و تمرین تدوین و در این بخشها پرسشها و فعالیتهای عملی مرتبط با محتوای داستانها و مؤلفههای آن پیشنهاد شد.
Keywords