معماری و شهرسازی ایران (Jul 2016)
تبیین اصول نوسازی در بافتهای ناکارآمد شهری با هدف ارتقاء رضایتمندی سکونتی
Abstract
تجارب نوسازی شهری اغلب حاکی از آن است که علیرغم بهبود در وضعیت اقتصادی و کالبدی بافتهای ناکارآمد شهر، مشکلات اجتماعی از قبیل تخریب شبکههای اجتماعی موجود، اخراج گروههای آسیبپذیر وبه عبارتی نارضایتی ساکنان را همراه داشته است. پرسش اصلی این مقاله آن است که چگونه و با بکارگیری چه اصولی در نوسازی بافتهای ناکارآمد شهری میتوان رضایتمندی ساکنان را ارتقاء داد و در نهایت مانع از بروز مشکلات در این نواحی شد. مقالة حاضر با تکیه بر روش تحقیق توصیفی،ابتدا به شرح مفاهیم رضایتمندی سکونتی و مسائل بافتهای ناکارآمد پرداخته و سپس با استنباط استقرایی، اصولی که میتواند نتیجه نوسازی بافتهای ناکارآمد را در راستای ارتقاء رضایتمندی سکونتی قرار دهد، تبیین و تشریح نموده است. در این میان "جامعنگری" به عنوان یکی از اصول مهم در نوسازی بافتهای ناکارآمد معرفی شده که به موجب ایجاد نگاهی یکپارچه به مسائل، از تمرکز صرف به بخشی از مشکلات جلوگیری کرده است و در نهایت پاسخگویی به تمام ابعاد ناکارآمدی را موجب میشود. از سوی دیگر "توسعة اجتماعمبنا" موجب میشود تا با حضور ساکنان در تمام فرآیند نوسازی، ضمن بهرهمندی از داراییهای جامعة محلی و سرمایههای اجتماعی، اقدامات نوسازی با دیدگاههای ساکنان نزدیک شده و در نهایت رضایتمندی آنها حاصل شود. به عبارت دیگر دو اصل جامعنگری و توسعة اجتماعمبنا از اصول مهم در نوسازی بافتهای ناکارآمد میباشند که اگر سرلوحة اقدامات نوسازی شهری قرار بگیرند میتوان انتظار رضایتمندی ساکنان را از نتایج آن داشت.
Keywords