اطلاعات جغرافیایی (Oct 2011)

پراگماتیسم

  • حسین حاتمی نژاد,
  • محمد اکبرپور سراسکانرود

Journal volume & issue
Vol. 20, no. 79
pp. 25 – 30

Abstract

Read online

پراگماتیسم جنبشى با ریشه آمریکایى است که عمیقا بر حیات عقلى در آمریکا مؤثر بوده و در بریتانیا نفوذ و تأثیر فراینده دارد. تحلیل فلسفى اصل و منشاء آن در انگلستان و وین بوده و ابتدا در بریتانیا و اخیرا در ایالات متحده برخورد و تماس فکرى وسیعى داشته است. پراگماتیسم مخصوصا روشى است براى حل یا ارزشیابى مسائل عقلى، و نیز نظریه اى است در باب انواع شناسایى هایى که ما مستعد تحصیل و اکتساب آنها هستیم. این مکتب که به نام پراگماتیسم، یا اصالت عمل نامیده مى شود قضیه اى را حقیقت مى داند که داراى فایده ى عملى باشد و به دیگر سخن حقیقت عبارت است از معنایى که ذهن مى سازد تا به وسیله ى آن به نتایج عملى بیشتر و بهترى دست یابد. این نکته اى است که در هیچ مکتب فلسفى دیگرى صریحا مطرح نشده است گو این که ریشه آن را در سخنان هیوم مى توان یافت، در آنجا که عقل را خادم رغبت هاى انسان مى نامد و ارزش معرفت را به جنبه عملى منحصر مى کند. جغرافیاى پراگماتیسمى در جستجوى اصلاح محیط زیست بشر از طریق به کارگیرى فنون و شیوه هاى جغرافیایى است. بنابراین ارزش جغرافیا هنگامى مشخص مى شود که داراى جنبه عملى باشد.

Keywords