Majallah-i ̒Ulum-i Bāghbānī (Aug 2020)
جوانه زنی جنین بالغ پکان (Carya illinoensis) در شرایط درون شیشه ای
Abstract
پکان یا گردوی گرمسیری (Carya illinoensis) از خانواده گردوئیان (Juglandaceae) و از محصولات خشکباری با ارزش میباشد. این گیاه از معدود میوههای خشکبار است که در مناطق نیمه گرمسیری کشور قابل کشت است. مهمترین روش تکثیر پکان استفاده از پیوند است. بیشترین پایه تجارتی مورد استفاده برای پیوند پکان، نهالهای بذری خود پکان است. تولید کنندگان نهال معمولاً بذور حاصل از گرده افشانی آزاد را جهت تولید نهال بذری استفاده میکنند. بذر برای پایه معمولاً از درختان قوی و یکنواخت گرفته میشود. در این آزمایش که به صورت فاکتوریل و در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار انجام شد، اثر دو نوع محیطکشت، تعدادی از تنظیم کنندههای رشد گیاهی و سرمادهی بذور بر روی جوانهزنی جنین بالغ پکان در شرایط درون شیشهای مورد مطالعه قرار گرفت. محیطکشتهای مورد استفاده شامل محیطکشت موراشی و اسکوگ (MS) و محیطکشت درختان چوبی (WPM) بودند. تنظیم کنندههای رشد گیاهی شامل ایندول بوتیریک اسید (صفر و یک میلیگرم در لیتر)، بنزیل آمینو پورین (صفر، یک و دو میلیگرم در لیتر) و جیبرلیک اسید (صفر و یک میلیگرم در لیتر) بودند. تیمار سرمادهی بذور به مدت 15 روز در دمای 5 درجه سانتیگراد اثر مثبتی بر روی درصد جوانهزنی و طول ساقه نداشت. نتایج نشان داد که بین محیطکشتها اختلاف معنیداری از نظر میزان جوانهزنی در هر دو تیمار سرمادهی بذور و کشت بلافاصله بعد از برداشت (بدون سرمادهی) وجود داشت. بر این اساس بیشترین جوانهزنی در محیطکشت MS بود. همچنین بهترین رشد گیاهچه در محیطکشت MS با میزان یک میلیگرم در لیتر ایندول بوتیریک اسید، یک میلیگرم در لیتر اسید جیبرلیک و دو میلیگرم در لیتر بنزیل آمینو پورین بهدست آمد.
Keywords