تاثیر محرک‌های رشد گیاهی در افزایش تحمل گیاه کلزا (.Brassica napus L) به تنش خشکی

Abstract

تنش خشکی یکی از عمده‌ترین عوامل محدودکننده رشد کلزا در ایران می‌باشد. در کشاورزی نوین، استفاده از محرک‌های رشد گیاه، یکی از راهکارهای مقابله با اثرات تنش خشکی است. به منظور مقایسه اثرات محرک‌های رشد بر عملکرد کلزا در شرایط تنش خشکی، آزمایشی در سال زراعی 98-1397 در ایستگاه تحقیقات کشاورزی مغان انجام شد. آزمایش به صورت کرت‌های خردشده در قالب طرح پایه بلوک‌های کامل تصادفی در سه تکرار اجرا شد. فاکتورهای آزمایشی، شامل آبیاری کامل و تنش در کرت اصلی و کرت فرعی نیز شامل شش تیمار؛ شاهد؛ محلول‏ پاشی اسیدآمینه؛ کاربرد کود آبیاری اسیدهیومیک؛ محلول‏ پاشی اسیدفولویک‌؛ محلول‌پاشی عصاره جلبک دریایی و مصرف توأم اسیدآمینه، اسید فولویک و اسید هیومیک بودند. نتایج نشان داد که تأثیر کاربرد محرک‌های رشد در شرایط تنش و بدون تنش خشکی می‌تواند کاملاً متفاوت بوده و می‌توان با کاربرد اسیدهای آلی، اثرات تنش را کاهش داد. در شرایط آبیاری کامل، به ترتیب تیمارهای مصرف توأم محرک‌های رشد> اسید هیومیک> اسید فولویک> عصاره جلبک دریایی> اسیدآمینه با افزایش 22.7، 14.3، 6.4، 6.3 و 3.4 درصدی نسبت به تیمار شاهد، بیشترین اثربخشی را در افزایش عملکرد داشتند. در شرایط تنش خشکی، بیشترین افزایش عملکرد به‏ترتیب مربوط به تیمارهای مصرف توأم محرک‌های رشد> اسیدآمینه> عصاره جلبک دریایی> اسید فولویک> اسید هیومیک به ‏ترتیب با افزایش 31.9، 21.3، 15.9، 11.9 و 11.1 درصدی نسبت به تیمار شاهد بود. به‌طور کلی‌، می‌توان نتیجه گرفت که با مصرف توأم محرک‌های رشد گیاهی، از جمله، اسیدآمینه، اسید هیومیک و عصاره جلبک دریایی، در سه مرحله رشدی آبیاری دوم، خروج از رزت و شروع گلدهی، ضمن بهبود عملکرد کلزا، مقاومت آن را به تنش خشکی افزایش داد.

Keywords

• تنش رطوبتی
• رژیم آبیاری
• عصاره جلبک دریایی
• فولویک اسید
• هیومیک اسید