Journal of Mashhad Dental School (Dec 2014)
بررسی و نقد تحقیقات اپیدمیولوژی توصیفی دندانپزشکی منتشر شده ایران در سالهای 1375 تا 1388
Abstract
مقدمه: با توجه به استقبال عمومی پژوهشگران برای انجام تحقیقات مبتنی بر شواهد در سالهای اخیر جمعبندی، نقد، و حذف خطاها در مطالعات پیشین یکی از ضرورتها میباشد. با توجه به شمار بسیار اندک مطالعات نقد در حیطه دندانپزشکی و به خصوص مطالعات اپیدمیولوژی توصیفی، مطالعه حاضر به گردآوری مجموعه مطالعات اپیدمیولوژی توصیفی و نقد آنها پرداخته است. مواد و روشها: مطالعات اپیدمیولوژی توصیفی انجام شده در حیطه دندانپزشکی در کشور ایران که در سالهای 88-1375 منتشر شدهاند، گردآوری و با هشت معیار بر طبق دستورالعمل استاندارد امتیاز دهی شدند: روش نمونهگیری، چارچوب نمونهگیری، حجم نمونه، ابزار اندازهگیری مناسب، اندازهگیری بدون جهت گیری، نسبت پاسخدهی، ذکر فاصله اطمینان و توضیح نمونهها. یافتهها: بیشترین امتیاز کسب شده از میان 91 مقاله مربوط به معیار «توضیح کامل نمونهها» بود که 72 مقاله امتیاز آن را کسب کرده بودند. «نسبت پاسخدهی» کمترین میزان امتیاز کسب شده را با تنها 2 مقاله داشت. میانگین کل امتیازهای کسب شده در مجموع این 91 مقاله، 64/2 (از مجموع 8 امتیاز) بود. عدم انجام نمونهگیری تصادفی و عدم ذکر چارچوب نمونهگیری و روش محاسبه حجم نمونه از خطاهای مشهود در نمونهگیری مطالعات بودند. علیرغم بکارگیری معیارهای صحیح اندازهگیری، بسیاری از مطالعات به توضیح کامل و روشن آن نپرداخته بودند. نتیجه گیری: برای انجام مطالعات اپیدمیولوژیکی که تعریف صحیح و قابل استنادی از وضعیت واقعی یک مشکل ارائه دهند، رفع نواقص ذکر شده و افزایش کیفیت مقالات منتشر شده در ایران ضروری به نظر میرسد.
