Awarie narzutu kamiennego na rzekach górskich (na przykładzie zabezpieczenia brzegu na rzece Czarny Dunajec)

Abstract

Zagadnienia związane z utrzymaniem rzek i umocnieniem ich brzegów są bardzo istotne w inżynierii rzecznej. Dobór odpowiednich zabezpieczeń uzależniony jest od wielu czynników. Przy projektowaniu należy brać pod uwagę między innymi rodzaj gruntu, warunki hydrodynamiczne, zjawiska atmosferyczne i chemiczny stan wód. Przykładowymi konstrukcjami umacniającymi koryto cieku są ostrogi, opaski, gabiony, a także narzuty kamienne z kamienia łamanego. Efektywne działanie wszelkiego rodzaju umocnień zależy od ich prawidłowego wykonania. W przypadku narzutów kamiennych istnieje szereg wytycznych dotyczących wymaganych właściwości fizycznych i mechanicznych kamienia łamanego. W pracy omówiono sposoby zabezpieczeń brzegów rzeki, przedstawiając czynniki determinujące wybór narzutu kamiennego przez określenie specyfikacji technicznej dotyczącej wielkości kamienia łamanego, narzutu oraz stosowanego filtra przy narzucie kamiennym. W sposób szczególny zajęto się jakością materiału filtra użytego do ułożenia kamienia łamanego. Materiał filtra jest usypywany bezpośrednio pod narzutem kamiennym i jego niewłaściwy dobór często prowadzi do awarii ubezpieczenia brzegowego. Analizie zostały poddane trzy narzuty kamienne na terenie Nowego Targu. Na każdym stanowisku zostało przeprowadzone szereg pomiarów granulometrycznych oraz kątów usypania narzutu. Sprawdzono dwa warunki stabilności oraz warunek przepuszczalności.

Keywords

• narzut kamienny
• rzeka górska
• podsypka filtracyjne