İstanbul Gelişim Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi (Oct 2014)
Suriye İç Savaşı’nda Silahlı Çatışma Hukuku İhlalleri
Abstract
Suriye’de 2011 yılından beri devam etmekte olan iç savaş, silahlı çatışma hukukuna göre, uluslararası nitelikte olmayan bir silahlı çatışmadır. Suriye, rejime karşı çeşitli saiklerle savaşmakta olan Özgür Suriye Ordusu, El-Nusra Cephesi ve Irak ve Şam İslam Devleti gibi muhalif yapılanmaların askeri ve siyasi varlıklarına son vermek adına, bu unsurlara karşı devletin silahlı kuvvetleri vasıtasıyla savaşın başından beri güç kullanmaktadır. Çatışmanın tarihsel, sosyal, dinsel ve mezhepsel nedenleri ile aktörlerin siyasi motivasyonları ve amaçları çeşitli bilimsel yayınlarda geniş ölçüde incelenmiştir. Ancak savaşın uluslararası hukukun önemli bir dalı olan silahlı çatışma hukuku açısından değerlendirilmesine yönelik çalışmalar literatürde yok denecek kadar azdır. Bu makale sözkonusu boşluğu doldurmak için yazılmış olup, amacı, Suriye iç savaşında silahlı çatışma hukukunun temel kaynağı olan Cenevre Sözleşmeleri’nin ihlalini araştırmaktır. Makalede ortaya konan görüşe göre, Baas rejimi, silahlı çatışma hukukunun beş temel prensibi olan ayırt etme, askeri gereklilik, orantılılık, gereksiz acıya sebebiyet vermeme ve insani davranış ilkelerini ihlal etmiştir.
Keywords
