Uluslararası Uygur Araştırmaları Dergisi (Dec 2016)
20. Yüzyıl Uygur Şairlerinden Teyipcan Eliyev
Abstract
Geniş bir coğrafyaya yayılan Uygurlar gittikleri bölgelerde kendi kültürlerini yansıtan edebî eserler ortaya koymuşlardır. Yeni Uygur Türkçesiyle halk ve divan kültüründen izler taşıyan şiirler kaleme aldıkları gibi yeni akımların etkisinde kalarak Çağdaş Uygur Edebiyatı’na farklı soluklar getiren eserler kazandırmışlardır. 20. yüzyıl Uygurlar için siyasi ve sosyal açıdan çok sayıda olayın yaşandığı bir dönem olmuştur. Bu dönemde yazarlar 1949 yılında Çin Komünist Partisi’nin iktidara gelmesi, 1966 ile 1976 yılları arasındaki Kültür Devrimi nedeniyle siyasete hizmet eden eserler yazmaya mecbur bırakılmış, özgürce duygu ve düşüncelerini ifade edememişlerdir. Kültür Devrimi’nin ardından edebiyatta daha özgür bir ortam oluşmuş, duygu ve düşüncelerini rahat bir şekilde ortaya koyma imkânı bulmuşlardır. 1940’lı yıllar ile 1980’li yıllar arasında eserler veren Teyipcan Eliyev de bu siyasi ve sosyal olayların etkisinde kalarak kendine özgü bir üslupla şiirlerini kaleme almıştır.
