مجله علوم تربیتی (May 2015)

بررسی رابطه ی بین اندازه ی مدرسه، فرهنگ مدرسه و پیشرفت تحصیلی دانش‌آموزان در مدارس راهنمایی و متوسطه دخترانه ی دولتی شهر اهواز

  • آزاده دهقان پور,
  • عبداله پارسا,
  • یداله مهرعلیزاده

DOI
https://doi.org/10.22055/edu.2017.11114.1149
Journal volume & issue
Vol. 22, no. 1
pp. 67 – 98

Abstract

Read online

با هدف آگاهی از رابطه‌ی بین اندازه مدرسه، فرهنگ مدرسه و پیشرفت تحصیلی دانش‌آموزان در مدارس راهنمایی و متوسطه دخترانه‌ی دولتی شهر اهواز، تحقیق پیمایشی- میدانی حاضر که از نوع تحقیقات همبستگی نیز محسوب می‌شود، با انتخاب تصادفی خوشه ای 17 مدرسه راهنمایی و 15 مدرسه متوسطه‌ی دخترانه انجام شده است. در این پژوهش از پرسشنامه فرهنگ مدرسه (سلفی و سعید، 2007) شامل مؤلفه‌های مربوط به فرهنگ مدرسه (صلاحیت حرفه‌ای معلمان، تعامل معلمان با کارکنان و مدیریت (صف و ستاد)، تعامل معلمان با یکدیگر، مشارکت والدین در فعالیت‌های مدرسه و تسهیلات فیزیکی مدرسه)؛ با مشارکت معلمان مدارس استفاده شده است. شناسنامه‌ی مدرسه نیز که مشتمل بر مجموعه سؤالاتی در باره ویژگی های هر مدرسه بود توسط مدیر هر مدرسه تکمیل شد. ضریب پایایی پرسشنامه فرهنگ مدرسه 95/0 و ضریب پایایی خرده مقیاس های آن بین 79/0 تا 92/0 محاسبه شد. یافته‌های تحقیق نشان داد در فرهنگ مدرسه و مؤلفه‌های آن (به جز در مؤلفه‌ی تسهیلات فیزیکی) در مدارس دارای اندازه‌های مختلف تفاوت معناداری وجود ندارد؛ اما در پیشرفت تحصیلی در مدارس دارای اندازه‌های مختلف تفاوت معناداری وجود دارد. نتایج تحلیل رگرسیون نشان داد، فرهنگ مدرسه 12 درصد از واریانس پیشرفت تحصیلی را پیش‌بینی می‌کند و از بین مؤلفه‌های فرهنگ مدرسه فقط تأثیر مؤلفه‌ی مشارکت والدین بر پیشرفت تحصیلی معنادار است. اندازه‌ی مدرسه و فرهنگ مدرسه روی هم قادر به تبیین 16 درصد از پیشرفت تحصیلی دانش‌آموزان هستند. بین مدارس راهنمایی و متوسطه در فرهنگ مدرسه و تمام مؤلفه‌های آن تفاوت معناداری وجود دارد.

Keywords