تاثیر اسید جیبرلیک روی پراسنجه‌های رشد جمعیت شته مومی کلم (Brevicoryne brassicae L.) در کلم (Brassica oleracea L.)

Abstract

استفاده از روش­های دوست­دار محیط زیست مانند مقاومت القایی در مدیریت حشرات آفت به علت آلودگی زیست محیطی ناشی از کاربرد آفت­کش­های شیمیایی ضروری می­باشد. در تحقیق حاضر، امکان القای مقاومت در کلم توسط اسیدجیبرلیک (با غلظت ۱۲۵/۰ گرم بر لیتر) در برابر شته مومی کلم Brevicoryne brassicae L. بررسی شد. پراسنجه­های رشد جمعیت شته مومی کلم از قبیل نرخ ذاتی افزایش جمعیت (r)، نرخ خالص تولیدمثل (R0)، نرخ متناهی افزایش جمعیت (λ)، نرخ ناخالص تولیدمثل (GRR) و زمان دو برابر شدن جمعیت (DT) تحت تاثیر اسیدجیبرلیک در مقایسه با گروه شاهد کاهش معنی­داری داشتند (۰۵/۰P <). با این حال، میانگین مدت زمان یک نسل (T) و میانگین باروری به ازای هر فرد ماده بالغ اختلاف معنی­داری را بین تیمار اسیدجیبرلیک و شاهد نشان ندادند. میزان مرگ و میر پور­گی و ماده­های بالغ، نرخ زنده­مانی ویژه سنی (lx) و باروری ویژه سنی (mx) در تیمار اسیدجیبرلیک نسبت به گروه شاهد کاهش معنی­داری داشت (۰۵/۰P <). میزان مرگ و میر پوره­های سن یک نسبت به شاهد و سایر سنین پورگی بیشتر بود. درصد پراکندگی پوره سن یک و ماده­های بالغ تحت تاثیر اسیدجیبرلیک در مقایسه با گروه شاهد افزایش یافت (۰۵/۰P <). نتایج تحقیق حاضر نشان داد اسید جیبرلیک نقش موثری در کاهش پراسنجه­های جمعیتی شته مومی کلم داشته و می­تواند در مدیریت تلفیقی آفت مورد توجه قرار گیرد.

Keywords

• اسیدجیبرلیک
• شته مومی کلم
• کلم
• مقاومت القایی
• نرخ ذاتی افزایش جمعیت