علوم و مهندسی آبیاری (Aug 2024)
تأثیر تغییر اقلیم بر نیاز آبی محصول برنج در آبخیز تجن
Abstract
تغییر اقلیم بهواسطه اثرگذاری بر نیاز آبی محصولات زراعی، مدیریت منابع آبی را بهشدت با چالش مواجه کرده است. در این پژوهش به شبیهسازی اثر تغییر اقلیم بر نیاز آبی محصول برنج در محدوده مطالعاتی آبخیز تجن پرداخته و روند تغییرات آن تا سال 2060 مطالعه گردید. برای بررسی تغییر اقلیم از نرمافزار Lars-WG و خروجیهای مدل HadGEM2 تحت سناریوهای اقلیمی (RCP 2.6) و (RCP 8.5)، استفاده شده است. برای ارزیابی تاثیر تغییر اقلیم در40 سال آتی بر نیاز آبی، با استفاده از نرمافزار CROPWAT 8.0 میزان تبخیر و تعرق پتانسیل و واقعی و بارندگی مؤثر برای دوره آتی محاسبه شده و نیاز آبی محصول تعیین شد و با نیاز آبی دوره فعلی مورد مقایسه قرار گرفت. نتایج نشان دادند میانگین نیاز آبی برنج در سناریو RCP 2.6 در بازه زمانی 2040-2021 و 2060-2041 بهترتیب برابر با 27/658 و 46/658 میلیمتر با افزایشی معادل 56/1 و 59/1 درصد نسبت به دوره فعلی و در سناریو RCP 8.5 در بازه زمانی 2040-2021 و 2060-2041 بهترتیب برابر با 93/672 و 673 میلیمتر معادل با 83/3 و84/3 درصد افزایش، پیشبینی میشود. بنابراین نیاز آبی بر اساس هر دو سناریوهای اقلیمی در تمام بازههای زمانی نسبت به دوره تاریخی که میزان آن 648 میلیمتر است، افزایش داشته است. بنابراین تغییر اقلیم با تأثیر بر میزان تبخیر و تعرق و بارندگی مؤثر ، باعث روند افزایشی نیاز آبی برنج در هر دو سناریوهای اقلیمی در دوره زمانی آتی (2021-2060) میشود. میزان افزایش نیاز آبی در دوره زمانی آتی دور (2060-2041) در مقایسه با دوره زمانی آتی نزدیک (2040-2021) نسبت به دوره تاریخی، بیشتر است.
Keywords