ارزیابی و پایش پوشش گیاهی مبتنی بر منطق فازی با استفاده از تصاویر ماهواره ای (مطالعه موردی: پارک ملی بمو - شیراز)

Abstract

بیابان‌زاییپسازدوچالشتغییراقلیموکمبودآب‌شیرین،سومینچالشمهمجامعهجهانیدرقرنبیستویکم می‌‌باشد، کهبهعنوانیکیازبارزترینوجوهتخریبمحیط زیستوانهداممنابعطبیعیدرجهان مطرحگردیده است. این پدیدهباتأثیربرپوشش‌ گیاهی،آبوخاک، عامل جدّی تهدید کننده پارک‌های ملی در مناطق خشک و نیمه‌خشک از جمله ایران است.اقداماتاجرایی دررابطهباکنترلبیابان‌زاییبایدمتکیبرشناختوضعیتفعلیبیابانی ‌شدنوشدتآنباشد. در این پژوهش به منظور ارزیابی و پایش بیابان‌زایی پارک ملی بمو- شیراز، روند تغییرات سالانه پوشش‌ گیاهی در بازه زمانی(2014-2000) مورد بررسی قرار گرفت. فرضبرایناستکهباتحلیلسری‌‌هایزمانیبلندمدتداده‌‌هایماهواره‌ای و با استفاده از شاخص‌های پوشش‌ گیاهی (NDVI و (EVI، می‌توان چنین تغییراتی را پایش نمود. لذا در این پژوهش، پروفیل و نقشهتغییرات سالانه مقادیر NDVI و EVIدر طی14 سال، بااستفادهازمحصول MOD13A1 سنجنده‌MODISماهواره‌ Terra سیستم Aqua،در محیط نرم‌افزاری IDRISI Selva تهیه و مورد تحلیل قرارگرفت. در نهایت با به‌کارگیری منطق فازی، پروفیل و نقشه شدت بیابان‌زایی در بازه زمانی مذکور‌، تهیه گردید. نتایج به دست آمده نشان دهنده تخریب پوشش‌گیاهی وافزایش شدت بیابان‌زایی در قسمت شمال غربی است. این تخریب شکل جدیدی از بیابان‌زایی به نام بیابان‌زایی تکنوژنیکی می‌باشد که دلیل آن احداث شهر جدید صدرا در قسمت شمال غربی و غرب این پارک بوده‌است به طوریکه با احداث شهر صدرا در محدوده غربی این پارک، عملاً حفاظت از این قسمت نا ممکن گردیده‌است.

Keywords

• پایش بیابان زایی
• پارک ملی بمو
• EVI
• NDVI
• MODIS
• شیراز