İletişim Kuram ve Araştırma Dergisi (Dec 2016)
STRATEJİK’ SAĞLIK İLETİŞİMİNİN SAĞLIĞIN TIBBİLEŞTİRİLMESİNDEKİ ROLÜ
Abstract
Sağlığın anlamlandırılması, hastalıkların teşhis ve tedavisi zaman içinde önemli aşamalardan geçmiştir. XX. yüzyılda sağlığın metalaştırılmasına ve tıbbileştirilmesine katkıda bulunabilen ‘stratejik’ sağlık iletişimi uygulamaları sağlıkla ilgili anlamlandırmaların oluşmasında baskın hale gelmektedir. Eleştirel bakış açısı ile sağlık iletişiminin ‘stratejik’ olması, uygulayıcıların alıcılarda tutum ve davranış değişikliğine yönelik uygulamalarının birincil olarak kamu yararına değil, kendi çıkarlarına uygun olarak tasarlanmasıdır. Bu makalede ‘stratejik’ sağlık iletişiminin sağlığın tıbbileştirilmesindeki rolü tartışılmaktadır. İlk olarak sağlığın tanımlanması ve anlamlandırılmasında belirleyici kavramlar olan hastalık ve rahatsızlık kavramları farklı tanımlamalarla ortaya konulacaktır. İkinci olarak sağlığın tıbbileştirilmesi ile ilgili bugüne değin yapılan akademik tartışmalar literatür taraması ile aktarılacak ve eleştirel bir analiz yapılmıştır. Son olarak da sağlık iletişiminin bir disiplin olarak ortaya çıkmasından bu yana geçen sürede kapsamının nasıl genişlediğini ve günümüzde ‘stratejik’ uygulamalar için nasıl uygun zemin hazırladığı ele alınmıştır. Ayrıca bu değerlendirmede bireylerin sağlıkla ve de hastalık ve rahatsızlık ile ilgili algılamalarının oluşmasında son derece önemli bir yeri olan medyadaki sağlık haberlerinden sağlığın tıbbileştirilmesine katkıda bulunan bazı örneklere de yer verilmiştir.
