پژوهش‌های حفاظت آب و خاک (Dec 2015)

تفکیک مولفه های جریان سیل توسط مدل هیدرولوژیکی – توزیعی WetSpaدر حوزه آبخیز زیارت-گرگان

  • نرگس جاویدان,
  • عبدالرضا بهره مند

Journal volume & issue
Vol. 22, no. 5
pp. 233 – 246

Abstract

Read online

به منظور تفکیک هیدروگراف جریان روش‌های گوناگون وجود دارد. جریان پایه که شامل جریان زیر قشری و جریان آب زیرزمینی می‌باشد جزئی از جریان رودخانه بوده که نسبت به بارش واکنش نشان می‌دهد. مدل هیدرولوژیکی – توزیعی WetSpaعلاوه بر محاسبه دبی و هیدروگراف جریان در هر نقطه از حوزه، تفکیک مؤلفه‌ها را به سه بخش رواناب مستقیم، جریان زیرقشری و جریان آب زیرزمینی نیز انجام می‌دهد در این تحقیق با استفاده از مدل WetSpa، شبیه‌سازی جریان و تفکیک مؤلفه‌های جریان در حوزه آبخیز زیارت صورت گرفت. جهت اجرای مدل از داده‌های هیدرومتئورولوژی ساعتی از سال 1386 تا 1390 شامل داده های بارش، تبخیر و تعرق و دما به عنوان داده ورودی مدل استفاده شد. همچنین سه نقشه اصلی مدل رقومی ارتفاعی، بافت خاک و کاربری اراضی در محیط GIS آماده شدند. نتایج شبیه‌سازی انطباق خوبی بین هیدروگراف شبیه-سازی شده و هیدروگراف مشاهداتی نشان داد. در این مطالعه سهم مؤلفه‌های جریان در بیلان آبی برای کل دوره شبیه‌سازی به‌خوبی برآورد شد. تفکیک مؤلفه های جریان در این حوزه، که بیشتر آن را جنگل تشکیل می‌دهد نشان داد که در یک واقعه سیل، 97 درصد سیل را آب پایه تشکیل داده است. تأثیر جنگل و پوشش گیاهی بر هریک از این سه مؤلفه متفاوت است

Keywords