بررسی و ارزیابی تأثیر سرمایة اجتماعی بر کیفیت زندگی در مناطق روستایی

Abstract

سرمایة اجتماعی از مهم‌ترین مفاهیم در حوزة علوم اجتماعی است و کاربرد آن در دیگر علوم نیز رو به افزایش است. این مفهوم ارتباط تنگاتنگی با کیفیت زندگی دارد. پژوهش حاضر به بررسی تأثیر و ارتباط سرمایة اجتماعی بر کیفیت زندگی خانوارهای روستایی می‌پردازد. برای اجرای تحقیق، با استفاده از روش توصیفی- تحلیلی مبتنی بر پرسشنامه، اطلاعات گردآوری شد. جامعة آماری، سرپرستان خانوارهای روستایی شهرستان اسلام‌آباد ‌‌غرب است که با استفاده از نمونه‌‌گیری خوشه‌‌ای چندمرحله‌‌ای 392 نفر سرپرست خانوار در 49 روستا به‌شیوة تصادفی به‌عنوان حجم نمونه انتخاب شدند. برای تجزیه و تحلیل داده‌‌ها از مدل ویکور، رگرسیون خطی و ضریب همبستگی پیرسون استفاده شد. نتایج حاصل از مدل ویکور نشان دادند که از بین 49 روستا از لحاظ شاخص‌‌های سرمایة اجتماعی، 5 روستا در سطح بسیار خوب و 1 روستا بسیار ضعیف، و از لحاظ شاخص‌‌های کیفیت زندگی، 18 روستا در سطح بسیار خوب و 2 روستا در سطح بسیار ضعیف قرار داشتند. از لحاظ تأثیر مؤلفه‌‌های سرمایة اجتماعی بر کیفیت زندگی، مؤلفة مشارکت اجتماعی با 778/0 بیشترین تأثیر را بر کیفیت زندگی دارد و بین سرمایة اجتماعی و کیفیت زندگی نیز رابطة مثبت و معنادار وجود دارد. از راهکارهای پیشنهادی برای بهبود کیفیت زندگی روستاهایی که در سطح متوسط به پایین قرار داشتند این است که با تقویت شاخص‌‌های سرمایة اجتماعی به‌همت مسئولان و آگاه‌‌سازی مردم و مشارکت‌دادن آنها در امور، کیفیت زندگی در این روستاها به وضع مطلوب تغییر کند.

Keywords

• توسعة روستایی
• سرمایة اجتماعی
• شهرستان اسلام‌آباد غرب
• کیفیت زندگی
• مناطق روستایی