İlahiyat Tetkikleri Dergisi (Dec 2018)
Osmanlıda Huzur Dersi Örnekleri, Tahlil ve Tenkitli Tefsir Metni Neşirleri III
Abstract
Osmanlı padişahları huzurunda Ramazan ayında yapılan Kur’ân-ı Kerîm tefsir dersleri, Huzur-i Hümâyûn Dersleri adıyla anılagelmiştir. Sultan II. Abdülhamit huzurunda, mukarrir Yanyalı el-Hâc Ömer Lütfi Efendi tarafından takdim edilen, el-A’râf suresi 50 ve 51. ayetleri konu alan tefsir dersi, bu derslerin güzel bir örneğini oluşturmaktadır. Hicrî 1295 yılının Ramazan ayında icra edilen bu derste, ilk bölümde (takrîr kısmı) ders takrîr/tefsir edildikten sonra ikinci bölümde (münazara kısmı) muhataplar tarafından Ömer Lütfi Efendi’ye otuz tane soru yöneltilmiştir. Bu soruların neredeyse tamamı, Kur’ân’ın dil özelliklerine ait suallerdir. Söz konusu tefsir dersi, hem takrîr hem de münazara kısımlarıyla bu makalede neşredilmiştir. Neşredilen dersin ilk kısmı olan takrîr bölümü Osmanlıcadır. Bu bölüm latinize edilerek neşredilmiştir. İkinci kısmı olan münazara bölümü ise Arapçadır. Bu kısım da Türkçeye tercüme edilerek neşredilmiştir. Ayrıca neşredilen metnin orijinal yazma nüshalarından örnek fotoğraflar (dersin her iki bölümünün ilk ve son sayfaları) makaleye eklenmiştir. Metni tesis edilirken iki yazma nüshaya müracaat edilmiştir. Bunlardan birincisi Topkapı Sarayı Müzesinde bulunan yazma, ikincisi Süleymaniye Kütüphanesinde yer alan yazma nüshadır. Topkapı nüshası, metin tesisinde esas alınmıştır.
Keywords