مدیریت آب و آبیاری (Dec 2023)
ارزیابی شبکه پایش کمی و کیفی آب زیرزمینی دشت دز با استفاده از تئوری آنتروپی
Abstract
در این مطالعه جهت پایش کمی و کیفی آب زیرزمینی آبخوان دشت دزفول در خصوص بررسی تغییرات زمانی و مکانی و همچنین بررسی افزونگی و کمبود ایستگاه در محدوده آبخوان از تئوری آنتروپی و آزمون من-کندال اصلاحشده استفاده شد. مقادیر سطح آب زیرزمینی (28 ایستگاه)، هدایت الکتریکی و کلر (30 ایستگاه) در بازه زمانی 98-1378 موردبررسی قرار گرفت. نتایج بررسی تغییرات روند نشاندهنده عمده تغییرات افزایشی مقادیر کیفی (80 درصد ایستگاهها) و عمده تغییرات کاهشی مقادیر سطح آب زیرزمینی (53 درصد ایستگاهها) میباشد. جهت بررسی اثر متقابل ایستگاههای موردمطالعه از آزمون رگرسیون چندمتغیره استفاده شد. مدل رگرسیون چندمتغیره بهطور متوسط میزان خطایی برابر با 10/0 میلیگرم بر لیتر در شبیهسازی مقادیر کلر، 15 میکروموس بر سانتیمتر برای شبیهسازی مقادیر هدایت الکتریکی و 49/0 متر در شبیهسازی مقادیر سطح آب زیرزمینی را ارائه کرد. با بررسی تئوری آنتروپی، مقادیر شاخص انتقال اطلاعات نشاندهنده شرایط متوسط سطح آب زیرزمینی و شرایط نسبتاً مازاد مقادیر کیفی از نظر تبادل اطلاعات در منطقه بود. انتقال اطلاعات کلر در جنوبغربی آبخوان و انتقال اطلاعات سطح آب زیرزمینی در جنوبشرقی آبخوان در حالت کمبود قرار دارد. با توجه به شرایط موجود در خصوص پایش کمی و پایش هدایت الکتریکی آب زیرزمینی، آبخوان دزفول در شرایط مناسبی قرار داشته و پراکندگی ایستگاهها نیز مناسب میباشد، اما در خصوص پایش بهینه آبخوان از نظر انتقال اطلاعات کلر، نیاز به وجود ایستگاه در جنوبشرقی آبخوان احساس میشود. با رتبهبندی ایستگاهها با استفاده از اطلاعات خالص تبادلی، ایستگاههای برتر در مورد مقادیر کمی و کیفی معرفی شد.
Keywords