Wspólnota i nihilizm

Abstract

Jaki związek zachodzi pomiędzy tymi pojęciami? Odpowiedź, jaką dają na to pytanie rozmaite filozofie wspólnoty – a także szeroko rozpowszechniona interpretacja nihilizmu – prowadzi w stronę radykalnego przeciwieństwa. Nihilizm i wspólnota nie stoją wobec siebie w relacji zwykłej odmienności, lecz otwartego antagonizmu, który nie pozwala na zaistnienie między nimi żadnych punktów stycznych – żadnych płaszczyzn nakładania się na siebie. Terminy te wzajemnie się wykluczają: tam, gdzie (lub kiedy) jest pierwszy z nich, tam nie ma miejsca na drugi i odwrotnie. Niezależnie od tego, czy opozycję tę umieścimy na osi synchronicznej czy diachronicznej, jej istotę stanowić będzie wyraźna granica alternatywy, dzieląca przeciwległe, nieprzystające do siebie w żaden sposób bieguny.