تنوع ژنتیکی گونۀ انجیلی (Parrotia persica (DC.) C.A. Meyer) در جنگل‌های هیرکانی

Abstract

انجیلی گونۀ بومی و مختص جنگل‌های هیرکانی است که از غرب تا شرق جنگل‌های شمال ایران پراکنش دارد. در این پژوهش، تنوع ژنتیکی انجیلی با استفاده از اطلاعات مولکولی جمعیت‌های جمع‌آوری‌شده از استان‌های گیلان (سه رویشگاه)، مازندران (چهار رویشگاه) و گلستان (سه رویشگاه) بررسی شد. با کمک نشانگر AFLP، 826 باند به‌دست آمد که بیش از 90 درصد آنها چند‌شکل بودند و میانگین محتوای اطلاعات چندشکل (PIC) و شاخص نشانگر (MI) به‌ترتیب 24/0 و 4/22 محاسبه شد. تجزیه‌وتحلیل خوشه‌ای برمبنای ضریب تشابه جاکارد و الگوریتم UPGMA نشان داد که تنوع گسترده‌ای در نمونه‌های جمع‌آوری‌شده وجود دارد، به‌طوری‌که براساس ضریب تشابه جاکارد، دامنۀ تشابه ژنتیکی از 26/0 تا 44/0 متغیر بود. نتایج تجزیۀ واریانس مولکولی (AMOVA) نشان داد که 21 درصد از تنوع ژنتیکی کل در جمعیت‌های انجیلی ناشی از تنوع ژنتیکی بین جمعیت‌های سه استان گلستان، مازندران و گیلان است و تنوع ژنتیکی درون جمعیت‌های رویشگاه‌ها، 79 درصد به‌دست آمد. می‌توان نتیجه‌گیری کرد که براساس تنوع اطلاعات مولکولی تنوع بین جمعیت‌های انجیلی به‌مراتب از تنوع درون‌جمعیتی آن کمتر است. به نظر می‌رسد که تنوع موجود بین جمعیت‌های انجیلی بیشتر متأثر از محیط باشد تا ژنتیک. البته برای نتیجه‌گیری دقیق‌تر پیشنهاد می‌شود که اکوتون‌های مختلف جمعیت انجیلی نیز با نشانگرهای مولکولی بررسی شوند.

Keywords

• چندشکلی
• حفاظت ژنتیکی
• ژنتیک جنگل
• نشانگر مولکولی
• aflp