Pamukkale University Journal of Engineering Sciences (Jan 2002)
ERZURUM KARASU NEHRİNDE ÇO, KOİ, ORG-N VE ORG-P’UN MATEMATİKSEL MODEL YARDIMI İLE TAHMİN EDİLMESİ
Abstract
Matematiksel nehir modelleri nehir sistemlerini en kısa yoldan tanımlayan modeller olarak bilinmektedir. Bu çalışmada kurulan matematiksel model tek boyutlu olup, nehir ve deşarj parametrelerini kesitler arası mesafeye bağlı olarak simüle etmekte ve mesafe ile konsantrasyon arasındaki ilişkinin nasıl değiştiğini göstermektedir. Matematiksel modelin kurulmasında topografik yapı, sanayi ve endüstriyel kuruluşların deşarj karakterleri ve yerleri, çeşitli sızıntı ve drenaj noktaları, nehire boşalan dere ve çaylar dikkate alınmıştır. Modelde kullanılan bilgisayar programı türetilen diferansiyel denklemlerin kullanılması ile elde edilmiştir. DSİ' den temin edilen hidrolik parametreler ve çeşitli kinetik sabitler bu denklemlerde kullanıldıktan sonra ilgili parametrelerin bilgisayar programı vasıtası ile çözümü sağlanmıştır. Elde edilen matematiksel model nehrin çeşitli yerlerinden alınan örneklerin kimyasal analiz sonuçları yardımı ile kalibre edilmiş ve daha sonra yapılan analiz sonuçları ile teorik sonuçların uyumu kontrol edilmiştir. Elde edilen sonuçlar belirlenen matematik modelin oldukça uyumlu olduğunu göstermiştir. Bu model ile ÇO, KOİ, ORG-N ve ORG-P'nun nehir boyunca değişimi tahmin edilmiştir.