Dini Araştırmalar (Jun 2017)

YEZİDİLERDE DİNİ TEŞKİLATLANMANIN SOSYAL HAYATA YANSIMALARI (BATMAN-BEŞİRİ ÖRNEĞİ)

  • Necati sümer,
  • Ahmet aktaş

DOI
https://doi.org/10.15745/da.323808
Journal volume & issue
Vol. 20, no. 51 (19-06-2017)
pp. 117 – 136

Abstract

Read online

Mezopotamya halklarından olan Yezidilerin, artan göçlerle giderek sayılarıazalmıştır. Anavatanlarında kalanların bir kısmı Türkiye’de yaşamayadevam etmektedir. Yezidilerin Türkiye’de yaşadığı şehirlerden biri deBatman’dır. Bu çalışmada, Batman Beşiri örneğinden hareketle Yezidi toplumundakidin referanslı yapılanmalar ele alınmıştır. Göç ile beraber sayıları birhayli azalmasına rağmen kendi inanç ve kültürlerini korumaya çalışan buradakiYezidilerin dini yapılarının sosyal hayata yansımalarının incelenmesi, budini grubun tanınması açısından önem arz etmektedir. Yezidiler, kendi içlerindedin adamları ve müridler olarak iki temel sınıfa ayrılmıştır. Kast sisteminebenzer bu yapı, Yezidilerin sosyal hayatı üzerinde önemli etkiler bırakmıştır.Örneğin, toplumsal kastlar arasında evlilik kesinlikle yasaklanmıştır. Diğertaraftan, Mürid kastında olan ve Yezidi toplumunda en geniş tabakayı oluşturansıradan halk, din adamları kastına karşı ekonomik olarak sorumludur. Buve buna benzer konuların ele alındığı ve bir saha çalışması olan bu makale,Yezidilerdeki dini teşkilatlanmanın onların sosyal hayatına yansıması üzerindedurmuştur. İki kısımdan oluşan bu çalışmada önce Yezidilikteki kastlar vebunların alt teşkilatlanmaları ve daha sonra da bu kastların sosyal hayata yansımalarıele alınmıştır. Ekler kısmında da Yezidi köylerinde çekilen fotoğraflarayer verilmiştir. Araştırma kapsamında temel olarak derinlemesine mülakattekniği kullanılmıştır.

Keywords