Geneza, Właściwości i Klasyfikacja Czarnych Ziem w Polsce

Abstract

Czarne ziemie, w randze osobnej j ednostki, wyodrębnione zostały przez Miklaszewskiego ze względu na ich poba-giennągenezę, podmokłość oraz specyficzny typ „kwaśnej” próchnicy. Z czasem zaczęto określać tym mianem także inne podmokłe gleby z głębokim poziomem próchnicznym o różnej genezie: (1) czarne ziemie pojeziorne (pobagienne), (2) czarne ziemie błotne (z przeobrażenia gleb torfowo- i torfiastoglej owych), (3) czarne ziemie deluwialne, (4) czarne ziemie ukształtowane w procesie werty-lizacji, (5) czarne ziemie powstałe w efekcie zwiększenia wilgotności czarnoziemów łąkowo-leśnych, (6) poligenetyczne czarne ziemie z poziomem iluwiacji iłu. Klasyfikacja gleb o tak zróżnicowanej genezie musi opierać się na wspólnych kryteriach morfologicznych, to j est zgodnie z trendem wyznaczonym przez systematyki gleb Polski z lat 1989 i 2011. Jednak przynależność do czarnych ziem nie zawsze jest jednoznaczna, ze względu na nieprecyzyjne rozgraniczenie w punktach stycznych z pokrewnymi glebami, w tym z czarnoziemami (intensywność oglejenia), madami i glebami deluwialnymi (stratyfikacja materiału macierzystego i/lub poziomu mollic), vertisolami (obecność poziomów mollic i vertic) oraz glebami murszastymi (brak różnic w kryteriach diagnostycznych). Ponadto, uzupełnienia wymagają charakterystyki czarnych ziem pod kątem rodzaju oglejenia (gruntowego oraz opadowego), rodzaju węglanów (wtórnych i pierwotnych) oraz obecności poziomu diagnostycznego anthric.

Keywords

• czarne ziemie
• czarnoziemy
• mady czarnoziemne
• gleby deluwialne
• vertisole
• black earths
• Chernozems
• alluvial soils
• colluvial soils
• Yertisols