Substandardowe realizacje fonetyczne oraz ich funkcje w komediach Stanisława Barei

Abstract

Artykuł poświęcony jest substandardowej wymowie niektórych wyrazów w komediach popularnego polskiego twórcy filmowego Stanisława Barei. Materiał empiryczny został pozyskany metodą audytywną. Autor dowodzi, że nieliterackie realizacje fonetyczne pojawiające się w dialogach filmowych imitują: 1) niestaranną wymowę potoczną; 2) wymowę dialektalną (zwłaszcza charakterystyczną dla gwary miejskiej Warszawy); 3) wymowę hiperpoprawną; 4) wady wymowy oraz nieznajomość wyrazów obcych. Następnie wylicza szereg ważnych funkcji osobliwości fonetycznych. Twórca filmowy posługiwał się nimi przede wszystkim dla osiągnięcia efektów komicznych. Okazuje się, że wskazują one również na: 1) miejsce akcji; 2) przynależność społeczną postaci; 3) poziom intelektualny postaci); 4) przynależność etniczną postaci; 5) stopień oficjalności sytuacji komunikacyjnej.

Keywords

• mediolinwistyka
• polszczyzna w filmie
• wymowa w filmie
• Stanisław Bareja