Cumhuriyet İlahiyat Dergisi (Jun 2018)
Hendek, Abdurrahman. Türkiye ve İngiltere Din Eğitimi Politikalarının Karşılaştırılması. Doktora Tezi, Oxford Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İngiltere 2018
Abstract
Eğitim politikalarının çeşitli ulusal ve uluslarüstü faktörlere bağlı olarak sorgulandığı, eleştirildiği ve yeniden biçimlendirildiği uzun zamandır kabul edilmektedir. Din eğitimi alanında ise bu harici faktörler ile din eğitimi politikaları arasındaki ilişkiyi incelemek için karşılaştırmalı çalışmalar gerekli olduğu giderek daha fazla iddia edilmektedir. İşte bu tez, ulusal ve uluslarüstü faktörler ve bu faktörlerin din eğitimi politikaları üzerindeki etkileri etrafında oluşan bazı karmaşa ve tartışmaları irdeleme amacıyla çeşitli politika aktörleri ile röportajlar yaparak, birbirinden önemli derecede farklı olan Türkiye ve İngiltere'nin devlet okullarındaki din eğitimi politikalarını karşılaştırmalı olarak ortaya koymayı amaçlamaktadır. Tez, harici faktörlerin politika aktörlerini kısıtlayan ve etkinleştiren bir ortam oluşturmak suretiyle din eğitimi politikalarını dolaylı ve dolaysız olarak şekillendirdiğini ortaya koymaktadır. Ancak, tez aynı zamanda din eğitimi politikasının çatışma teorisi merceği ile daha iyi anlaşılabileceğini iddia etmektedir, çünkü politika aktörleri harici faktörleri ve bunların din eğitimi üzerindeki etkilerini kendi derinden bağlı oldukları dünya görüş ve inançlarını yansıtan bir şekilde farklı ve çelişkili şekillerde anlamış ve yorumlamışlardır. Dahası, harici faktörler ve birbirine rakip olan aktörlerin mücadelesi ortamında iki ülkedeki din eğitimi şu ortak problemler üzerinde birleşmiştir: kafa karışıklığı, ötekileştirme, suçlamalar ve sonu gelmeyen reform eylemleri ve tartışmalar. Tez, toplumlar arasında ve toplumlar içinde bulunan çoğulculuğa karşı daha duyarlı hale gelinmesine ihtiyaç olduğunu ve daha açık ve çoğulcu din eğitimi politikalarının gerekli olduğunu iddia etmektedir. Tezin bulguları farklı politika aktörlerinin ulusal ve uluslarüstü faktörleri ve bunların din eğitimi üzerindeki etkilerini nasıl gördükleri ve yorumladıkları hakkında önemli bilgiler içermektedir. Ayrıca tezin bulguları, çoğulcu toplumlarda dinin eğitim sistemi içerisindeki yeri ile ilgili tartışmalarla yakından alakalıdır.
