Pediatric Endocrinology, Diabetes and Metabolism (Sep 2009)
Znaczenie badań prenatalnych dla budowania więzi z dzieckiem i tworzenia jego reprezentacji u jego matki
Abstract
Wprowadzenie: Okres ciąży jest czasem przygotowania do podjęcia roli rodzica. Jego zadaniem jest m.in. stworzenie reprezentacji dziecka oraz reprezentacji siebie jako matki, co umożliwia nawiązanie więzi z dzieckiem – zarówno przed jak i po jego urodzeniu. Reprezentacja definiowana jest jako wewnętrzny obraz dziecka mający komponenty zarówno poznawcze jak i emocjonalne. Zawiera informacje o dziecku, wyobrażenia i fantazje na jego temat, które przesycone są emocjonalnym stosunkiem do dziecka. Reprezentacja ta budowana jest w oparciu o doświadczenia relacji z własną matką, relacji z dzieckiem, jego obserwacji. Dlatego też zręby reprezentacji pojawiają się już zanim kobieta zajdzie w ciążę, a na okres ciąży przypada intensywny rozwój reprezentacji, która w pewnym stopniu jest modyfikowana po urodzeniu się dziecka. Cel pracy: Ocena wpływu zabiegów medycznych na tworzenie się reprezentacji dziecka i nawiązywania z nim więzi. Materiał i metody: Analizowano znaczenie rutynowo wykonywanego badania ultrasonograficznego płodu w pierwszym trymestrze ciąży oraz amniopunkcji. Wyniki: Dzięki badaniu USG kobieta nabiera zaufania do siebie jako kompetentnej opiekunki dziecka, nasila się występowanie pozytywnych emocji do dziecka i wzrasta poczucie z nim więzi. Matka zaczyna traktować dziecko jako odrębną osobę. Natomiast kobiety, u których wykonano badania prenatalne w celu wykluczenia wad płodu, częściej przeżywały emocje negatywne związane z zagrożeniem wystąpienia u dziecka choroby i w związku z tym częściej doświadczały lęku o zdrowie dziecka oraz martwiły się o byt materialny swojej rodziny. Kobiety te w mniejszym stopniu identyfikowały się z rolą rodzicielską oraz rzadziej traktowały dziecko jako odrębną istotę. Wnioski: Badania wykonywane podczas ciąży ułatwiają tworzenie reprezentacji dziecka u matki. Kobieta ciężarna nabiera zaufania do siebie jako kompetentnej opiekunki dziecka, nasila się występowanie pozytywnych emocji do dziecka i wzrasta poczucie więzi z nim. Matka zaczyna traktować dziecko jako odrębną osobę.