Kazania i homilie jako narzędzie kształtowania duchowości dziecka. Pragmatyczne aspekty kontekstu wypowiedzi

Abstract

CEL NAUKOWY: Celem opracowania jest przedstawienie uwarunkowań kontekstowych kazań i homilii w aspekcie kształtowania duchowości dziecka. PROBLEM I METODY BADAWCZE: Główny problem badawczy dotyczy odpowiedzi na pytanie, na ile kontekst wpływa na skuteczność komunikacyjną działań językowych podejmowanych podczas wystąpień związanych z działalnością duszpasterską. Wykorzystano metodę analizy pragmalingwistycznej, ze szczególnym uwzględnieniem kontekstu jako jednego z warunków skutecznej komunikacji. PROCES WYWODU: Na wstępie pracy zarysowano ramy teoretyczne wywodu, ukazując językowe aspekty duchowości człowieka. Przyjęto, że jednym z narzędzi kształtowania duchowości młodego człowieka jest głoszenie kazań i homilii. Następnie przeanalizowano język wystąpień dusz‑ pasterskich z punktu widzenia uwarunkowań kontekstowych. WYNIKI ANALIZY NAUKOWEJ: Z przedstawionych rozważań wynika, że dla skuteczności komunikacyjnej przekazów homiletycznych ważna jest nie tylko treść komunikatu, ale przede wszystkim relacja nadawcy i odbiorcy, odwołania do innych tekstów, a także zachowanie interlokutorów oraz ich uwarunkowania kulturowe. WNIOSKI, INNOWACJE, REKOMENDACJE: Wnioski wskazują przede wszystkim na przewagę interpersonalną kaznodziei nad słuchaczem. Odzwierciedla się ona zarówno w doborze form językowych, jak i w pozajęzykowym układzie ról. To połączenie wpływa na skuteczność działań mających na celu kształtowanie duchowości dziecka.

Keywords

• duchowość
• homilia
• kazanie
• pragmalingwistyka
• kontekst komunikacyjny