Mut Havzası’nda deniz düzeyi değişimlerinin sedimantasyon üzerindeki kontrolü: Geç Serravaliyen-Erken Tortoniyen kazınma vadisi dolgusu

Abstract

Mut Havzası’nda erken–orta Miyosen yaşlı resifal kireçtaşları geç Serravaliyen–erken Tortoniyen yaşlı Dağpazarı formasyonunun kazınma vadi dolgusu çökelleri tarafından aşınmalı uyumsuzlukla üzerlenir. Dağpazarı formasyonu çamurtaşı, silttaşı, kumtaşı ve çakıltaşından oluşur. Formasyon içinde akarsu, lagün, sığ su deltası, kıyıyüzü, plaj ve set adası fasiyes toplulukları tanımlanmıştır. Formasyona ait gri renkli çamurtaşlarında saptanan Loxoconcha tumida Brady ve Loxoconcha sp. gibi ostrakod türleri çökelme ortamına tatlı su girdilerinin bulunduğunu ve tuzluluktaki azalmayı, Hemicyprideis sp. ise acısu ortam koşullarını yansıtmaktadır. Lagüner çamurtaşları ile ardalanan kıyıyüzü kumtaşları ve bol Ostrea fosilli plaj çökelleri ise zaman zaman kurulan denizel bağlantıyı gösterir. Dağpazarı formasyonunun yaşı, formasyonu altta ve üstte sınırlayan denizel çamurtaşı ve marnlardan elde edilen planktonik foraminifer biyostratigrafisi ile elde edilmiştir. Bu yaş MMi8– MMi10 planktonik foraminifer zonları içinde yer almakta olup, geç Serravaliyen–erken Tortoniyen olarak saptanmıştır. Geç Serravaliyen östatik deniz düzeyi düşmesi Mut Havzası’nın sığlaşmasına resifal kireçtaşlarının havza kenarında yüzeylenmesine neden olmuştur. Böylece Mut formasyonunun resifal kireçtaşları üzerinde bir akarsu kanalından daha büyük ölçekte kazınma vadileri oluşmuştur. Bu kazınma vadileri bölgesel ölçekte görülen zorunlu regresyonu ve uyumsuzluğu yansıtmaktadır. Dağpazarı formasyonuna ait sedimanter fasiyesler bu kazınma vadisi içinde erken Tortoniyen döneminde gelişen yeni bağıl deniz düzeyi yükselmesine bağlı olarak çökelmiştir.

Keywords

• Fluvial
• Lagoon
• Shoalwater delta
• Forced regression
• Planktonic foraminifera
• Akarsu
• Lagün
• Resif
• Sığ su deltası
• Zorunlu regresyon
• Planktonik foraminifer