زن در توسعه و سیاست (Feb 2013)
سنجش تأثیر جنسیت بر مصرف رسانهای در ایران (تحلیل ثانویه دادههای پیمایشی ملی)
Abstract
هدف این مقاله تحلیل تأثیر متغیر جنسیت بر مصرف رسانهها و ترجیح و اولویت دادن برخی از این رسانهها و محتواهای آنها در جامعه ایران است. مطالعاتی که در زمینه نسبت میان رسانهها و جنسیت صورت گرفته است، بیشتر بر مباحثی همانند بازنمایی، تحلیل دریافت و ژانرهای مورد علاقه زنان پرداختهاند. به طورکلی، جنسیت نقش تعیینکنندهای در مصرف و استفاده از رسانههای گوناگون دارد و مطالعات مرتبط با نوع و محتواهای رسانهای مورد استفاده از این منظر جایگاه ویژهای در مطالعات ارتباطی دارد. بیشتر پژوهشهای صورت گرفته درباره مصرف جنسیتی رسانه-ها، بر زنان متمرکز شدهاند؛ در اینجا نیز توجه به موضوع نسبت رسانهها و جنسیت، با اولویت به زنان مورد توجه قرار گرفته است. به عبارت دیگر، مسأله اصلی در اینجا این است که جنسیت در استفاده از رسانههای گوناگون با توجه به رضایتمندیهای مختلفی که ایجاد میکنند تا چه میزان عاملی تعیینکننده محسوب میشود. یافتههای این پژوهش حاکی از این است که در مجموع جنسیت - به استثناء رسانه نوین اینترنت، که همانند اکثر نقاط جهان تحت سلطه مردان قرار دارد- در نوع رسانه مورد استفاده در ایران عاملی تعیینکننده محسوب نمیشود که میتواند دال بر برابری جنسیتی در ایران، دستکم از منظر مصرف رسانهای باشد.