e-Kafkas Eğitim Araştırmaları Dergisi (Aug 2021)
Öğretmen adaylarının öğretme motivasyonu: Bir karma yöntem çalışması
Abstract
Bu araştırmanın amacı öğretmen adaylarının öğretme motivasyonlarını incelemektir. Araştırmada çalışmanın doğasına uygun olarak nicel ve nitel veri araçlarının birlikte kullanıldığı karma yönteme göre yürütülmüştür. Araştırma, karma tasarımlardan açımlayıcı sıralı desen dâhilinde gerçekleştirilmiştir. Bu desende nicel sonuçların açıklanması için nitel yöntemler kullanılmaktadır. Nicel yöntem, ilişkisel araştırma modelinde tasarlanırken, nitel yöntemde olgubilim (fenomoloji) deseni kullanılmıştır. Araştırmanın nicel boyutu Türkiye’deki bir üniversitenin Eğitim Fakültesinde öğrenim göre 329 öğretmen adayı üzerinde yürütülürken, nitel boyutu bu örneklemden maksimum çeşitlilik örneklemesiyle belirlenmiş 15 öğretmen adayı üzerinde yürütülmüştür. Araştırmanın nicel verilerini toplamak amacıyla Kauffman, Yılmaz-Soylu ve Duke (2011) tarafından geliştirilmiş olup, Güzel-Candan ve Evin-Gencel (2015) tarafından Türkçeye uyarlanan Öğretme Motivasyonu Ölçeği ile araştırmacı tarafından geliştirilen kişisel bilgi formu kullanılmıştır. Araştırmanın nitel kısmında ise tek sorudan oluşan ve öğretmen adaylarının öğretme motivasyonlarını etkileyen etmeleri belirlemek için yarı yapılandırılmış görüşme formu kullanılmıştır. Araştırmanın nicel bulguları öğretmen adaylarının öğretme motivasyonlarının yüksek olduğunu göstermektedir. Bununla birlikte öğretmen adaylarının cinsiyetlerine, öğrenim gördükleri programlara ve sınıf düzeyine göre öğretme motivasyonlarının anlamlı düzeyde farklılaştığı belirlenmiştir. Araştırmanın nitel sonuçları ise öğretmen adaylarının öğretme motivasyonlarını etkileyen olumlu etmenlerin olumsuzlara göre daha fazla olduğunu göstermiştir. Bu bağlamda nicel ve nitel bulguların birbiriyle örtüştüğü söylenebilir. Araştırmada öğretmen adaylarının öğretme motivasyonlarının belirlenmesi ve motivasyonlarına etki eden faktörlerin ortaya çıkarılması ve olumsuz etmenlerle mücadele etmek amacıyla gelecekte yapılacak araştırmalara bazı öneriler sunulmuştur.
Keywords
