ارزیابی فعالیت‌های فتوسنتزی، میزان کربوهیدرات‌ها، پرولین و اسانس ریحان (.Ocimum basilicum L) تحت الیسیتور نانوبتاسیکلودکسترین

Abstract

القای نانوذرات مهندسی شده به گیاهان دارویی باعث ایجاد مقاومت، بالا بردن عملکرد کمّی و کیفی و مواد موثره در آنها می‌شود. در این پژوهش‌ نانوذرات-β سیکلودکسترین (β-CDNPS) سنتز شدند. مشخصات نانوذرات با طیف UV-VIS، میکروسکوپ الکترونی عبوری (TEM) و پراکندگی نوردینامیکی (DLS) تعیین شد. سپس‌ غلظت‌های مختلف β-CDNPs شامل صفر، 10، 50 و 100 میلی‌گرم بر لیتر را برای محلول­ پاشی قسمت‌های هوایی ریحانOcimum basilicum رقم کشکنی لوءلوء به کار برده شد. آنالیز اسانس با استفاده از GC-MS انجام گرفت. مقدار رنگیزه ‎های کلروفیلی و اسانس ریحان در مقایسه با شاهد تفاوت معنی‎ داری (P≤%5) داشت. یافته‌ها حاکی از کاهش معنی‌دار (P≤%5) مقدارفلورسانس کمینه (Fo) در تیمار ppm50 نسبت به کنترل و دو سطح ppm 10 و 100 از نانوبتاسیکلودکسترین بود. ماکزیمم مقدار کلروفیل b در تیمار ppm100 مشاهده شد. سطحppm 50 باعث افزایش معنی‌دار (P≤%5) فلورسانس بیشینه، فلورسانس متغیر (Fv)، کارآیی فتوشیمیایی فتوسیستم P نسبت به شاهد شد. محلول‌پاشیβ-CDNPS ، موجب تغییراتی درتبادلات گازی ریحان شد. قندهای محلول و پرولین برگ و ریشه ریحان در تیمار ppm50 افزایش معنی‌داری (P≤%5) نسبت به شاهد داشت. به­ طوری­که قند نامحلول در برگ و ریشه روند معکوس را نشان داد. غلظت فنیل‌پروپانوئیدها و ترپنوئیدها‌ی ریحان درمقایسه با شاهد تفاوت معنی‌داری (P≤%5) داشت. القای نانوذرات β-CDNPS در مسیر بیوسنتز متابولیت‌های ثانویه موجب بهره ­وری از گیاه می‌شود. گیاه ریحان تحت تیمارهای نانوبتاسیکلودکسترین با رفتاری وابسته به ­غلظت موجب افزایش عملکرد در واحد سطح شد. بنابراین،‌ محلول ­پاشی در غلظت مناسب می‌تواند به ­عنوان یک القا کننده ضمن تحریک، موجب حفظ و نگهداری مواد موثره در ریحان شود و محتوای اسانس را برای غذا و دارو افزایش دهد.

Keywords

• بتاسیکلودکسترین
• فلورسانس
• کارآیی فتوسنتزی
• کربوهیدرات
• نانوذرات