مطالعه و پایش تغییرات سطح آب و تأثیر آن بر دمای سطح تالاب با استفاده از شاخص های NDWI، MNDWI و AWEI (مطالعه موردی: تالاب های شادگان و هورالعظیم)

Abstract

پایش و حفاظت از تالاب­ها به­دلیل نقش مهم این منابع در حفظ اکوسیستم و تامین نیازهای افتصادی و اجتماعی جوامع بشری امری لازم و ضروری می­باشد. در این تحقیق با استفاده از سه شاخص NDWI، MNDWI و AWEI میزان سطح تالاب­های هورالعظیم و شادگان واقع در استان خوزستان در بازه زمانی 1397- 1378 مورد بررسی قرار گرفت. پس از فرایند پیش­پردازش بر روی تصاویر لندست، برپایه 200 نقطه تعلیمی حد آستانه هر شاخص در شناسایی سطح تالاب­ها تعیین گردید که با توجه به دقت کلی 5/95 درصد و ضریب کاپای 91 درصد، شاخص MNDWI نسبت به دو شاخص NDWI و AWEI از کارایی بهتر و دقت بالاتری برخوردار است. مساحت تالاب­ها برای ماه­های فروردین، شهریور و دی­ماه در هر سال که معرف تغییرات حجم آب ورودی به تالاب­ها هستند، با استفاده از شاخص­ MNDWI محاسبه شد. بررسی روند تغییرات سطح تالاب­ها با استفاده از آزمون من-کندال نیز نشان داد که میزان تغییر مساحت تالاب­ها در سطح اطمینان 95 درصد دارای روند معنی­دار نیست. این موضوع بیانگر تأثیر دخالت انسان در تنظیم میزان جریان ورودی به این تالاب­ها توسط سدهای بالادست به­خصوص در زمان خشک­سالی و سیلاب می­باشد. به­طوری­که بیشترین تغییرات مربوط به ماه فروردین و کمترین آن در ماه شهریور اتفاق افتاده است. هم­چنین بررسی همبستگی تغییرات دمایی تالاب­ها با تغییر مساحت­ها نشان داد که به­طور متوسط به ازای تغییر هر 1000 هکتار از مساحت تالاب­های هورالعظیم و شادگان میزان دما 4/0± درجه سلسیوس تغییر می­کند.

Keywords

• سنجش از دور
• شاخص طیفی
• پهنه‌های آبی
• من-کندال
• ضریب کاپا