Η Διάκριση των Αρετών και η Αρετή της Φιλίας κατά τον Αριστοτέλη

Abstract

Ως αρετές ορίζονται, κατά τον Αριστοτέλη, εκείνες οι «ἕξεις» που είναι άξιες επαίνου: «τῶν ἕξεων δὲ τὰς ἐπαινετὰς ἀρετὰς λέγομεν». Διακρίνονται σε δυο κατηγορίες, στις διανοητικές και τις ηθικές. Η φιλία, κατά τον Σταγειρίτη φιλόσοφο, θεωρείται κορυφαία αρετή, ανώτερη και από τη δικαιοσύνη. Συγκεκριμένα, ο Αριστοτέλης, ο οποίος αφιέρωσε το Η' και το Θ' βιβλίο των Ἠθικῶν Νικομαχείων στη λεπτομερή ανάλυση της φιλίας, παρατήρησε ότι η φιλία εξασφαλίζει ισχυρότερους δεσμούς μεταξύ των πολιτών και, κατ’ επέκταση, αποτελεί συνεκτικό δεσμό των πόλεων. Ο ενάρετος άνθρωπος ενεργεί με ελεύθερη βούληση, χαίρεται να πραγματοποιεί καλές πράξεις, ενώ λυπάται όταν διαπράττει το κακό. Ο άνθρωπος, για να είναι ευδαίμων, πρέπει απαραιτήτως να ενδιαφέρεται για τα αγαθά της ψυχής του, οφείλει να είναι ενάρετος καθ’ όλη τη διάρκεια της ζωής του και όχι μόνο για ένα μικρό χρονικό διάστημα: «δοκεῖ δ' ὁ εὐδαίμων βίος κατ' ἀρετὴν εἶναι».

Keywords

• Αριστοτέλης
• αρετή
• ἕξις
• φιλία
• δικαιοσύνη