اثر قارچ میکوریزا، باکتری های محرک رشد و کود شیمیایی بر عملکرد و میزان اسانس بذر شوید (.Anethum graveolens L)

Abstract

به منظور بررسی اثر قارچ میکوریزا و باکتری‌های محرک رشد در مقایسه با کود شیمیایی، بر رشد، عملکرد ومیزان اسانس گیاه دارویی شوید، آزمایشی در سال­ 95-1394 در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با 5 تیمار و 4 تکرار در مزرعه تحقیقاتی گروه علوم باغبانی دانشکده کشاورزی دانشگاه شهید چمران اهواز انجام شد. تیمارهای آزمایش شامل تلقیح دو گونه باکتری محرک رشد (انتروباکتر کلوآسه R13، انتروباکتر کلوآسه R33)، قارچ میکوریزا به صورت مخلوط سه گونهRhizophagus irregularis، Funneliformis mosseae ، Claroideoglomus etunicatum، کودشیمیایی و شاهد (بدون کود) بود. شاخص‌هایی مانند صفات رویشی و عملکرد، نیتروزن و فسفر برگ، درصد همزیستی میکوریزا، درصد اسانس بذر شوید بررسی شد. نتایج نشان داد که تیمارهای آزمایش تاثیر مثبت و افزایشی داشتند. بیشترین وزن خشک بخش هوایی در تیمار کود شیمیایی (40 گرم)، حاصل شد اما با تیمار قارچ میکوریزا و انتروباکترR13 تفاوت معنی­داری نداشت. بیشترین تعداد برگ (12 عدد) و ارتفاع( 145 سانتی متر) در تیمار انتروباکتر R13 حاصل شد. در شاخص عملکرد تولید دانه تیمارهای کودی تاثیر مثبت و افزایشی داشتند. بیشترین میزان فسفر برگ در تیمار قارچ میکوریزا (4/0درصد) و کمترین در تیمار شاهد (1/0درصد) مشاهده شد. بیشترین میزان نیتروژن برگ در تیمار انتروباکترR13 (3درصد) و R33 مشاهده شد. همچنین تیمار انتروباکتر R13 بیشترین میزان اسانس (42/1درصد) را داشت. به طور کلی در بین تیمارها، باکتری انتروباکترکلوآسهR13و پس از آن انتروباکترکلوآسه R33، بیشترین اثر را بر افزایش شاخص های مورد بررسی نشان دادند. با توجه به نتایج این پژوهش، استفاده از تیمارهای تلقیح باکتریایی جهت افزایش عملکرد کمی و کیفی گیاه دارویی شوید توصیه می­گردد.

Keywords

• اسانس
• انتروباکتر کلوآسه
• شوید
• میکوریزا
• کود شیمیایی