روستا و توسعه (Jun 2024)

واکاوی مؤلفه های امنیت غذایی در خانوارهای روستایی شهرستان شیراز

  • راضیه نامدار,
  • زهرا حقیقی

DOI
https://doi.org/10.30490/rvt.2024.360707.1500
Journal volume & issue
Vol. 27, no. 1
pp. 29 – 52

Abstract

Read online

تأمین بیش از دوسوم مواد غذایی بر عهده جوامع روستایی است که نقش پراهمیتی را در تأمین امنیت غذایی ایفا می­ کنند. شواهد نشان می­ دهد که وضعیت تأمین­ کنندگان امنیت غذایی در مقایسه با جوامع شهری در وضعیت نامساعدی قرار دارد. ازاین‌رو هدف از پژوهش حاضر، واکاوی رکن­ های امنیت غذایی در بین خانوارهای روستایی شهرستان شیراز است. جامعه آماری تحقیق شامل 384 خانوار روستایی شهرستان شیراز در سال 1398 است که به روش نمونه­ گیری تصادفی طبقه­ ای انتخاب و مورد مطالعه قرار گرفتند. روایی صوری پرسش­نامه توسط اساتید دانشکده کشاورزی دانشگاه شیراز مورد تأیید قرار گرفت. به‌منظور سنجش پایایی پرسش­نامه از آزمون آلفای کرونباخ استفاده شد که ضریب آلفای کرونباخ برای هر سه متغیر امنیت غذایی، سرمایه اجتماعی و سلامت اجتماعی به ترتیب 0/68، 0/72 و 0/79 به دست آمد. نتایج نشان داد 24/7 درصد از خانوارهای مورد مطالعه در شرایط بسیار امن غذایی، 21/9 درصد در شرایط امن غذایی، 30/5 درصد در شرایط متوسط، 13/5 درصد در شرایط ناامن غذایی و 9/4 درصد در شرایط بسیار ناامن غذایی قرار دارند. بر اساس یافته­ های پژوهش، چهار مؤلفه برای امنیت غذایی به ترتیب شامل موجود بودن، بهره‌مندی، دسترسی و پایداری است. همچنین یافته­ های پژوهش نشان داد بین میزان تحصیلات، تعداد اعضای خانوار، میزان زمین و تعداد دوره­ های آموزشی گذرانده در یک سال گذشته با امنیت غذایی رابطه معناداری وجود دارد. این موضوع می­ تواند به سیاست­ گذاران و سایر نهاد­های ذی‌ربط در جهت بهبود وضعیت امنیت غذایی در جوامع روستایی کمک کند.

Keywords