پژوهش های علوم و فناوری چوب و جنگل (Nov 2015)

ارزیابی روش ترکیب خطی وزنی فازی در تهیه نقشه ریسک آتش‌سوزی جنگل (مطالعه‌موردی: جنگل‌های سردشت، آذربایجان غربی)

  • عباس بانج شفیعی,
  • هادی بیگی حیدرلو,
  • مهدی عرفانیان

Journal volume & issue
Vol. 22, no. 3
pp. 29 – 52

Abstract

Read online

سالانه صدها مورد آتش‌سوزی در جنگل‌ها و مراتع و مناطق مختلف ایران رخ می‌دهد. شناخت نواحی مستعد آتش‌سوزی مهم‌ترین گام در کاهش خسارات ناشی از آتش‌سوزی و همچنین مدیریت منابع جنگلی و مرتعی و به‌طورکلی منابع طبیعی است. منطقه موردمطالعه در این تحقیق بخشی از جنگل‌های شهرستان سردشت در استان آذربایجان غربی است. در این تحقیق با استخراج اطلاعات ثبت‌شده مربوط به آتش‌سوزی‌های رخ‌داده در حوزه اداره منابع طبیعی شهرستان سردشت، موقعیت آتش‌سوزی‌های رخ‌داده در منطقه شناسایی و با استفاده از ۱۰ عامل مؤثر درآتش‌سوزی جنگل‌های منطقه (شامل ارتفاع، شیب، جهت، کاربری زمین/ پوشش زمین، متوسط بارندگی سالانه، متوسط حداکثر دمای ماهانه، تعداد جمعیت، فاصله از زمین کشاورزی، فاصله از آبراهه و فاصله از جاده) ریسک آتش‌سوزی جنگل در محیط سامانه اطلاعات جغرافیایی و با مدل ترکیب خطی وزنی فازی (FWLC) ارزیابی و نقشه پهنه‌بندی ریسک آتش‌سوزی در پنج رده خطر (بسیار کم تا بسیار زیاد) تهیه گردید. برای فازی سازی ارزش‌ نقشه‌های هرکدام از عوامل از توابع عضویت فازی و برای وزن‌دهی به معیارها از فرآیند تحلیل سلسله مراتبی استفاده شد. نتایج نقشه ریسک آتش‌سوزی نشان داد که حدود 60 درصد از منطقه موردمطالعه دارای ریسک آتش‌سوزی بالایی است. همچنین پس از تلفیق نقشه ریسک تولیدشده با مناطق آتش‌گرفته واقعی، نتایج نشان دادند که نزدیک 92 درصد از مناطق آتش‌گرفته در رده‌های ریسک زیاد و بسیار زیاد قرارگرفته‌اند.

Keywords